Nakierowane na mitochondrium pochodne salinomycyny – publikacja w Eur. J. Med. Chem.

W artykule przedstawiono syntezę serii dwunastu nowych koniugatów salinomycyny z różnymi kationami trifenylofosfoniowymi w celu sprawdzenia, czy sprzężenie z wektorami ukierunkowanymi na mitochondria będzie miało korzystny wpływ na właściwości biologiczne. Biorąc pod uwagę obecność fragmentu trifenylofosfoniowego, wpływ uzyskanych analogów na aktywność mitochondriów został oceniony za pomocą barwników MitoTrackers, ponadto oceniono ich wpływ na apoptozę i zatrzymanie cyklu komórkowego. Zmierzono zmiany w potencjale błony mitochondrialnej i oceniono zdolność do generowania reaktywnych form tlenu. Na koniec przeprowadzono badania biofizyczne w celu zbadania wpływu uzyskanych analogów salinomycyny na oddychanie mitochondrialne i ich wpływ na transport kationów przez błony biologiczne.

Niniejsza praca udowodniła, że koniugaty salinomycyna – TPP+ były bardziej aktywne niż niemodyfikowana salinomycyna i niejednokrotnie przewyższały aktywnością i selektywnością działania powszechnie stosowane leki cytostatyczne. Co najważniejsze dowiedziono, iż działanie koniugatów salinomycyny z kationami fosfoniowymi na mitochondria było silniejsze od działania salinomycyny.

Wyniki te potwierdziły hipotezę badawczą, którą postawiono w grancie NCN, kierowanym przez prof. Adama Huczyńskiego o tytule: ”Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe”. Badania finansowano z grantu Narodowego Centrum Nauki – OPUS 21 (2021/41/B/ST4/00088).

W badaniach uczestniczyły również dwa zespoły: zespół pod kierownictwem prof. Marty Strugi (Katedra i Zakład Biochemii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny w Warszawie) i zespół prof. Piotra Bednarczyka (Katedra Fizyki i Biofizyki, Instytut Biologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie).

Marta Jędrzejczyk, Michał Sulik, Magdalena Mielczarek-Puta, Gwan Yong Lim, Małgorzata Podsiad, Jakub Hoser, Piotr Bednarczyk, Marta Struga, Adam Huczyński, ”Anticancer activity of salinomycin quaternary phosphonium salts” (2025), European Journal of Medicinal Chemistry, 117055, https://doi.org/10.1016/j.ejmech.2024.117055

Aktywność przeciwbakteryjna nowych pochodnych salinomycyny opisana w Journal of Antibiotics

Modyfikacja chemiczna salinomycyny jest obiecującą strategią otrzymywania jej nowych pochodnych o aktywności biologicznej lepszej niż niemodyfikowany związek.  W naszej najnowszej publikacji opisaliśmy potencjał przeciwbakteryjny biblioteki C1/C20 pojedynczo i podwójnie modyfikowanych pochodnych C20-epi-salinomycyny. Udowodniliśmy, że pojedynczo modyfikowane pochodne C20-epi-salinomycyny (a zwłaszcza jej estry 7, 9 i 11) wykazały doskonałe działanie hamujące przeciwko gronkowcom, zapobiegały tworzeniu się biofilmów bakteryjnych i nie wykazywały genotoksyczności.

Dominika Czerwonka, Małgorzata Podsiad, Joanna Stefańska, Michał Antoszczak, Adam Huczyński, Activity of singly and doubly modified derivatives of C20-epi-salinomycin against Staphylococcus strains (2022) Journal of Antibiotics 75, 445–453.

Artykuł w Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters opisujący aktywność przeciwbakteryjną pochodnych salinomycyny

Antibacterial activity of singly and doubly modified salinomycin derivatives

Wraz z zespołem dr hab. Joanny Stefańskiej z Zakładu Mikrobiologii Farmaceutycznej WUM opublikowaliśmy nową pracę dotyczącą podwójnie modyfikowanych pochodnych salinomycyny. Są one aktywne wobec antybiotykoopornych szczepów gronkowców: Staphylococcus aureus and Staphylococcus epidermidis.

Michał Sulik, Karolina Stępień, Joanna Stefańska, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, „Antibacterial activity of singly and doubly modified salinomycin derivatives”, Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 2020, 127062,