Kwas lasalowy jest jednym z naturalnie występujących polieterowych antybiotyków jonoforowych, który wykazuje interesującą aktywność przeciwnowotworową. Aby poszerzyć wiedzę na temat właściwości przeciwnowotworowych pochodnych tego związku, zsyntetyzowaliśmy po raz pierwszy szereg jego nowych amidów i zbladliśmy ich aktywność przeciwproliferacyjną wobec linii komórek nowotworowych. Amidy 7–9 z podstawnikiem aromatycznym wykazywały silną aktywność (IC50: 0,84–5,18 μM) i wykazały dobry wskaźnik selektywności (SI: 1,4–15,3). Ponadto prawie wszystkie amidy kwasu lasalowego pokonały lekooporność linii komórek nowotworowych opornych na doksorubicynę (LoVo/DX). Ponieważ aktywność biologiczna jonoforów jest ściśle związana z ich zdolnością do transportu kationu Na+ przez dwuwarstwy lipidowe, ustaliliśmy strukturę krystaliczną kompleksu związku 8 z kationem Na+. Amidy kwasu lasalowego wykazują strukturę pseudocykliczną i są zdolne do koordynowania kationu Na+.
Publikacja powstała w ramach długoletniej współpracy z zespołem prof. Joanny Wietrzyk (Laboratorium Doświadczalnej Terapii Przeciwnowotworowej, Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu). Badania wsparto funduszami ID-UB w konkursie nr 076 „Study@research (076/34/UAM/0092).
Michał Sulik, Zbigniew Kubis, Dagmara Kłopotowska, Jan Janczak, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, „Synthesis, X-ray studies and antiproliferative activity of novel lasalocid amides”, (2024) Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 130041.