Oferta dwóch stypendiów naukowych NCN w projekcie OPUS 21

Nazwa jednostki: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, Zakład Chemii Medycznej

Nazwa stanowiska: Stypendysta – Doktorant

Wymagania:

– ukończone studia magisterskie na kierunku chemia lub pokrewnym;

– status doktoranta: uczestnik/uczestniczka studiów doktoranckich lub doktorant/ka szkoły doktorskiej z subwencją ministerialną;

– znajomość metod syntezy organicznej, chemii bioorganicznej, chemii związków naturalnych

– doświadczenie w pracy laboratoryjnej, szczególnie w zakresie preparatyki i metod charakterystyki związków pochodzenia naturalnego, oczyszczania związków przy pomocy chromatografii preparatywnej, znajomość technik spektroskopowych, korzystnie potwierdzone odpowiednim dorobkiem naukowym;

– uzyskane osiągnięcia naukowe (publikacje, patenty) lub inna udokumentowana forma aktywności badawczej (staże w jednostkach naukowych, konferencje naukowe), najlepiej potwierdzające zgodność dotychczasowych zainteresowań z zadaniami projektu;

– umiejętność samodzielnego planowania eksperymentów i analizowania wyników badań;

– znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie.

Opis zadań:

– udział w zadaniach badawczych w projekcie OPUS 21 NCN (2021/41/B/ST4/00088) „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe” (kierownik projektu: prof. dr hab. Adam Huczyński). Od Kandydata/Kandydatki na oferowane stanowisko oczekuje się aktywnego udziału w realizacji zadań badawczych przewidzianych w projekcie we współpracy z Kierownikiem projektu oraz innymi członkami zespołu;

– synteza nowych pochodnych salinomycyny i innych antybiotyków jonoforowych, jako nowych związków o aktywności przeciwnowotworowej;

– oczyszczanie otrzymanych związków z użyciem chromatografu preparatywnego;

– charakterystyka spektroskopowa otrzymanych związków;

-przygotowanie próbek do badań aktywności biologicznej i ich mechanizmów działania;

– przygotowywanie raportów okresowych oraz materiałów do publikacji naukowych.

Typ konkursu NCN: OPUS – ST

Termin składania ofert: 9 stycznia 2022, 23:59

Forma składania ofert: e-mail (adam.huczynski@amu.edu.pl)

Warunki zatrudnienia:

Kwota stypendium: 5000 zł/miesiąc wypłacane przez 36 miesięcy realizacji projektu,

Dodatkowe informacje:

Wymagane dokumenty:

– list motywacyjny skierowany do Kierownika niniejszego projektu z krótkim opisem zainteresowań naukowych Kandydata/Kandydatki;

– spis publikacji z numerami DOI

– CV zawierające szczegółowe informacje dotyczące pozostałych osiągnięć naukowych Kandydata/Kandydatki (prezentacji na międzynarodowych i krajowych konferencjach naukowych, wyróżnień wynikających z prowadzonych badań (stypendia, nagrody), opis doświadczeń naukowych zdobytych w kraju i za granicą (staże, warsztaty i szkolenia naukowe, udział w projektach badawczych itp.);

– kopia dyplomu ukończenia studiów II-go stopnia;

– kopia dokumentu potwierdzająca status doktoranta;

– skan dokumentu potwierdzającego znajomość języka angielskiego

– podpisane oświadczenie o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych w treści „Zgodnie z art. 6 ust.1 lit. a ogólnego rozporządzenia o ochronie danych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz. U. UE L 119/1 z dnia 4 maja 2016r.) wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych innych niż wskazane w art. 221 Kodeksu Pracy (imię, imiona i nazwisko; imiona rodziców; data urodzenia; miejsce zamieszkania; adres do korespondencji; wykształcenie; przebieg dotychczasowego zatrudnienia), zawartych w mojej ofercie pracy dla potrzeb aktualnej rekrutacji”.

Miejsce i forma składania ofert:

Zgłoszenia proszę kierować na adres e-mailowy: adam.huczynski@amu.edu.pl

Stypendium zostanie przyznane zgodnie z zasadami zawartymi w Regulaminie przyznawania stypendiów naukowych w projektach badawczych finansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki wprowadzonym uchwałą Rady NCN nr 25/2019 z dnia 14 marca 2019. W przypadku rezygnacji wyłonionego kandydata, rezerwuje się prawo wskazania kolejnego kandydata z listy rankingowej.

Grant OPUS 21 zdobyty przez prof. Adama Huczyńskiego

Projekt pod tytułem „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe” zdobył finansowanie Narodowego Centrum Nauki (NCN) w ramach konkursu OPUS 21. Kierownikiem grantu jest prof. dr hab. Adam Huczyński, a jego wartość to 1 534 300 zł. W panelu ST4 ( Nauki ścisłe i techniczne: Chemia) złożono 118 projektów, a tylko 23 uzyskały finasowanie NCN.

Nowy artykuł dotyczący syntezy układów tetrahydroizochinolinowych ukazał się w Beilstein Journal of Organic Chemistry

Artykuł przedstawiający aplikacyjne użycie reakcji Petasisa oraz następnie reakcji podwójnej cyklizacji Pomeranza–Fritscha do syntezy nowych pochodnych tetrahydroizochinoliny przedstawiły w swojej publikacji dr Agniszka Grajewska i prof. UAM dr hab. Maria Chrzanowska. Ugrupowanie tetrahydroizochinolinowe występuje w szeregu naturalnych i syntetycznych biologicznie aktywnych związków, wśród nich dużą grupę stanowią alkaloidy izochinolinowe.

Agnieszka Grajewska,  Maria Chrzanowska,  Wiktoria Adamska,  „Synthesis of new substituted 7,12-dihydro-6,12-methanodibenzo[c,f]azocine-5-carboxylic acids containing a tetracyclic tetrahydroisoquinoline core structure”, (2021) Beilstein J. Org. Chem. 17, 2511–2519.  artykuł open access

Michał Sulik z medalem „Za wybitne osiągnięcia w nauce i wyróżniający udział w życiu Uniwersytetu”

Mgr Michał Sulik – nasz nowy doktorant i wieloletni współpracownik (był z nami od czasów wolontariatu aż do magisterki) otrzymał na inauguracji roku akademickiego 2021/2022 medal „Za wybitne osiągnięcia w nauce i wyróżniający udział w życiu Uniwersytetu”. Michał jest współautorem czterech publikacji w prestiżowych czasopismach naukowych takich jak: Biomedicine and Pharmacotherapy, Biomolecules, Bioorganic and Medicinal Chemistry LettersEuropean Journal of Medicinal Chemistry oraz kierownikiem Diamentowego Grantu. Michał jesteśmy z Ciebie dumni i serdecznie gratulujemy!

Więcej informacji pod linkiem

Publikacja opisująca właściwości pochodnych tiokolchicyny ukazała się w Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters

Za pomocą reakcji redukcyjnego aminowania mgr Dominika Czerwonka otrzymała serię  22 aminowych analogów tiokolchicyny. Aktywność przeciwproliferacyjną tych związków testowano wobec czterech linii komórek nowotworowych. Testowane analogi wykazywały wartości IC50 w zakresie przy stężeniach nanomolowych, przy wysokich wskaźnikach selektywności, a co najważniejsze, były w stanie przełamać lekooporność linii komórkowej ludzkiego gruczolakoraka okrężnicy (LoVo/DX).

Dominika Czerwonka, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, ”Synthesis of thiocolchicine amine derivatives and evaluation of their antiproliferative activity, (2021) Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 128382; artykuł open access.

Publikacja na temat triazolowych pochodnych kolchicyny ukazała się w ACS Omega

To już piąta publikacja, w której opisano syntezę nowych pochodnych kolchicyny, które otrzymała mgr inż. Julia Krzywik w ramach swojego doktoratu wdrożeniowego realizowanego w firmie TriMen Chemicals. Najnowsza praca, która ukazała się w ACS Omega opisuje syntezę serii nowych triazolowych pochodnych kolchicyny i ich właściwości przeciwproliferacyjnych wobec ludzkich komórek nowotworowych.

Julia Krzywik, Anna Nasulewicz-Goldeman, Witold Mozga, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, ”Novel Double-Modified Colchicine Derivatives Bearing 1,2,3-Triazole: Design, Synthesis, and Biological Activity Evaluation”, (2021) ACS Omega 6 (40), 26583-26600 artykuł open access.

Sukcesy Julii Krzywik

Julia Krzywik nasza doktorantka wdrożeniowa z firmy TriMen Chemicals zdobyła I miejsce za najlepszy poster naukowy oraz nagrodę specjalną za najlepszy komunikat naukowy w sekcji nauk chemicznych konferencji XIV Kopernikańskie Seminarium Doktoranckie, odbywającej się na Wydziale Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w dniach 20-22.09.2021r. Serdecznie gratulujemy!

Artykuł przeglądowy na temat roli witaminy E w przebiegu chorobowym złośliwych nowotworów u kobiet opublikowano w Nutrition and Cancer

Witamina E, jest silnym przeciwutleniaczem, który chroni wielonienasycone kwasy tłuszczowe przed utlenianiem i ma zdolność ograniczania peroksydacji lipidów, co ma znaczenie w leczeniu chorób serca, miażdżycy, zaburzeń mięśniowych czy niepłodności u mężczyzn. Badania in vitro pokazują, że jednym z działań witaminy E jest również zmniejszenie aktywności macierzystych komórek nowotworowych, które odpowiadają za wznowę, przerzuty i chemoodporność nowotworów. W literaturze naukowej coraz częściej pojawiają się doniesienia o udziale witaminy E nie tylko w ochronie przed mutagennym działaniem reaktywnych form tlenu, ale także w jej działaniu antyangiogennym oraz zdolnością do hamowania inwazji i przerzutów komórek nowotworowych.

W tym kontekście szczególnie interesująca wydaje się rola witaminy E w profilaktyce procesu nowotworowego wybranych nowotworów złośliwych u kobiet. W niniejszym artykule przeglądowym przedstawiliśmy wyniki badań nad potencjalnym przeciwnowotworowym działaniem witaminy E w walce z rakiem piersi, szyjki macicy, endometrium i jajnika. Praca powstała w ramach wieloletniej współpracy z poznańskimi onkologami ginekologicznymi Prof. Janiną Markowską i Prof. Anną Markowską.

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Janina Markowska, Adam Huczyński, ” Role of Vitamin E in Selected Malignant Neoplasms in Women”, (2021) Nutrition and Cancer, https://doi.org/10.1080/01635581.2021.1952626

W ramach tej współpracy ostatnio udostępniono również rozdział e-booka: Janina Markowska, Adam Huczynski, Zbigniew Kojs, Anna Markowska: The Role of Cancer Stem Cells (CSCs) in Gynecological Malignancies, (2021) OBSTETRICS AND GYNECOLOGY

Właściwości przeciwnowotworowe pojedynczo i podwójnie modyfikowanych pochodnych 20-epi-salinomycyny opisano na łamach European Journal of Pharmacology

W naszej najnowszej publikacji, powstałej we współpracy z naukowcami z grupy badawczej pod kierownictwem Prof. Marty Strugi z Katedry i Zakładu Biochemii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przebadano szeroką grupę aż 24 pojedynczo i podwójnie modyfikowanych pochodnych C20-epi-salinomycyny. Nasze badania wykazały hamujące działanie otrzymanych związków wobec pierwotnych i przerzutowych komórek nowotworu okrężnicy oraz silniejsze od niemodyfikowanej salinomycyny działanie cytotoksyczne na komórki przerzutowego nowotworu prostaty. Niektóre pochodne salinomycyny wykazywały obiecującą aktywność przeciwnowotworową lecz bez toksycznego wpływu na komórki nienowotworowe (w przeciwieństwie do powszechnie stosowanego leku onkologicznego doksorubicyny). Pochodne salinomycyny wywoływały późną apoptozę w komórkach raka okrężnicy i martwicę w komórkach raka prostaty, a także zmniejszały wydzielanie interleukiny 6 (IL-6) w tych komórkach.

Dominika Czerwonka, Magdalena Mielczarek-Puta, Michał Antoszczak, Aleksandra Cioch, Marta Struga, Adam Huczyński, „Evaluation of the anticancer activity of singly and doubly modified analogues of C20-epi-salinomycin” (2021) European Journal of Pharmacology, Vol. 908, 174347, publikacja open access

Publikacja na temat aktywności przeciwproliferacyjnej nowych tiomocznikowych i mocznikowych pochodnych kolchicyny

To już czwarta publikacja Julii Krzywik, która realizuje swój wdrożeniowy doktorat w firmie TRIMEN Chemicals. Tym razem uzyskała ona nowe pochodne 10-metyloaminokolchicyny modyfikując pozycję C-7 poprzez wstawienie ugrupowań mocznikowych, tiomocznikowych oraz guanidyny.

Julia Krzywik, Ewa Maj, Anna Nasulewicz-Goldeman, Witold Mozga, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, „Synthesis and antiproliferative screening of novel doubly modified colchicines containing urea, thiourea and guanidine moieties”, (2021) Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, Volume 47, 128197, publikacja open access

Nasze związki skuteczne wobec raka piersi – nowa publikacja w Biomedicine & Pharmacotherapy

Pochodne salinomycyny z naszego laboratorium dowiodły swojej skuteczności w walce z nowotworem piersi i walce z nowotworowymi komórkami macierzystymi. Jedna z naszych najbardziej biochemiczno-onkologicznych prac zrealizowana TYLKO dzięki współpracy z naukowcami z USA. Pojedynczo i podwójnie modyfikowane analogi salinomycyny były aktywniejsze w stosunku do komórek raka piersi MDA-MB-231 niż niemodyfikowana salinomycyna. Najaktywniejszy związek indukował fragmentację DNA i apoptotyczną śmierć komórek w monowarstwie komórek nowotworowych i organoidach oraz zmniejszał potencjał tworzenia kolonii i migracji komórek nowotworowych w większym stopniu niż salinomycyna. Dziękujemy dr Alicji Urbaniak i wszystkim naukowcom z USA za tak owocną współpracę.

Alicja Urbaniak, Megan R. Reed, Daniel Fil, Anika Moorjani, Sarah Heflin, Michał Antoszczak, Michał Sulik, Adam Huczyński, Michalina Kupsik, Robert L. Eoff, Melanie C. MacNicol, Timothy C. Chambers, Angus M. MacNicol, „Single and double modified salinomycin analogs target stem-like cells in 2D and 3D breast cancer models”, (2021) Biomedicine & Pharmacotherapy, Volume 141, 111815, praca w otwartym dostępie

Wyniki wspólnych badań z przemysłem ukazały się w European Journal of Medicinal Chemistry

To już trzecia publikacja naukowa, która powstała w ramach doktoratu wdrożeniowego Julii Krzywik pracującej w firmie TRIMEN CHEMICALS z Łodzi.  W pracy opisano syntezę nowych karbaminianowych i tiokarbaminianowych pochodnych 10-demetoksy-10-metyloaminokolchicyny oraz szczegółowe badania krystalograficzne i strukturalne 4 spośród otrzymanych związków.  

Wszystkie pochodne kolchicyny  zostały przetestowane pod kątem ich aktywności przeciwproliferacyjnej wobec czterech linii komórkowych ludzkich nowotworów. Większość badanych związków wykazywała większą cytotoksyczność i charakteryzowała się wyższym współczynnikiem selektywności od standardowych leków przeciwnowotworowych, takich jak cisplatyna i doksorubicyna oraz od niezmodyfikowanej kolchicyny. Badania dokowania molekularnego potwierdziły zdolność otrzymanych związków do wiązania się z kolchicynowym miejscem wiążącym w tubulinie (ang. colchicine binding site , CBS).

Julia Krzywik, Maral Aminpour, Jan Janczak, Ewa Maj, Mahshad Moshari, Witold Mozga, Joanna Wietrzyk, Jack. A. Tuszyński, Adam Huczyński, ”An insight into the anticancer potential of carbamates and thiocarbamates of 10-demethoxy-10-methylaminocolchicine”, (2021), European Journal of Medicinal Chemistry, 113282.

Publikacja dotycząca syntezy i badań strukturalnych pochodnych cytyzyny ukazała się w Crystals

Cytyzyna jest produktem naturalnym izolowanym ze złotokapu (Laburnum anagyroides). Związek ten wykazuje powinowactwo do receptorów nikotynowo-acetylocholinowych (nAChR). Ze względu na podobny sposób działania i mniejszą toksyczność (-)-cytyzyna jest powszechnie stosowana jako substytut nikotyny w terapii antynikotynowej (w Polsce w preparatach Tabex oraz Desmoxan).

W publikacji opisano syntezę ośmiu nowych pochodnych (-)-cytyzyny oraz ich charakterystykę spektroskopową oraz strukturę krystalograficzną.

Przybył, Anna K.; Grzeskiewicz, Anita M.; Kubicki, Maciej, „Weak Interactions in the Structures of Newly Synthesized (–)-Cytisine Amino Acid Derivatives”, (2021) Crystals11, 146.

Publikacja opisująca syntezę oraz właściwości przeciwnowotworowe nowych podwójnie i potrójnie modyfikowanych pochodnych kolchicyny ukazała się w Bioorganic & Medicinal Chemistry

W tym artykule opisujemy syntezę serii nowych, podwójnie i potrójnie modyfikowanych pochodnych kolchicyny. Pochodne te testowano na komórkach pierwotnej ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL-5) i na kilku liniach komórek nowotworowych, w tym A549, MCF-7, LoVo i LoVo/DX. Większość zsyntetyzowanych związków wykazywała korzystny wskaźnik selektywności (SI), szczególnie dla linii komórkowych ALL-5 i LoVo. Analiza cyklu komórkowego najsilniej działających związków na liniach komórkowych ALL-5 i MCF-7 ujawniła kontrastujące efekty, gdzie zatrzymanie fazy M obserwowano w komórkach MCF-7, ale nie w komórkach ALL-5. Nasze badania wskazują, że analogi 7-deacetylo-10-tiokolchicyny i 4-jodo-7-deacetylo-10-tiokolchicyny są obiecującymi związkami użytecznymi z walce z różnymi typami nowotworów.

Greta Klejborowska, Alicja Urbaniak, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Mahshad Moshari, Jordane Preto, Jack A. Tuszynski, Timothy C. Chambers, Adam Huczyński, „Synthesis, anticancer activity and molecular docking studies of N-deacetylthiocolchicine and 4-iodo-N-deacetylthiocolchicine derivatives”, (2021) Bioorganic & Medicinal Chemistry, 32, 116014.

Publikacja opisująca izomeryzację pochodnych kolchicyny pod wpływam promieniowania UV ukazała się w Journal of Organic Chemistry

Kolchicyna jest składnikiem kilku leków stosowanych w leczeniu dny moczanowej, zapaleniu osierdzia i rodzinnej gorączki śródziemnomorskiej. Ponadto związek ten wykazuje wysoką aktywność antymitotyczną, zatrzymując między innymi podziały komórek nowotworowych. Fotoizomeryzacja kolchicyny dezaktywuje jej właściwości przeciwzapalne i antymitotyczne. Jednak pomimo licznych doniesień o pochodnych kolchicyny, ich fotostabilność nie została nigdy zbadana. Nasza publikacja opisuje wpływ przegrupowania wywołanego promieniowaniem UV na strukturę i aktywność biologiczną nowych N-podstawionych pochodnych kolchicyny. Badania fotochemiczne pozwoliły zaproponować mechanizm przegrupowania wywoływanego promieniowaniem UV.

Photoinduced Skeletal Rearrangement of N-Substituted Colchicine Derivatives” (2021) Journal of Organic Chemistry
 Photoisomerization mechanism scheme of N-substituted colchicines (TA, transient absorption; PT, proton transfer)

Dominika Czerwonka, Szymon Sobczak, Tomasz Pędziński, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Lech Celewicz, Andrzej Katrusiak, Adam Huczyński, ”Photoinduced Skeletal Rearrangement of N-Substituted Colchicine Derivatives” (2021) Journal of Organic Chemistry Article,  ASAP, https://doi.org/10.1021/acs.joc.0c02507

Praca jest dostępna w ramach „open access article”.

Pochodne salinomycyny działają na najbardziej agresywne komórki raka piersi – publikacja w European Journal of Pharmacology

W tej publikacji, wraz z naukowcami z Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, zbadaliśmy działanie przeciwnowotworowe salinomycyny i jej wybranych amidów i estrów wobec komórek nowotworu piersi, w tym wysoce agresywnych, potrójnie negatywnych komórek MDA-MB-231. Potrójnie negatywnego raka piersi (ang. triple negative breast cancer, TNBC) ma około 10-15 proc. pacjentek z rakiem piersi. Charakteryzuje go duża agresywność objawiająca się szybkim wzrostem i wzmożonymi przerzutami. Dodatkowo trudno go diagnozować we wczesnym stadium, gdyż jest słabo wykrywalny w mammografii. Uzyskane przez nas estrowe pochodne salinomycyny działały silniej od niemodyfikowanej salinomycyny i jej pochodnych amidowych. Dwa estry salinomycyny (ester 2,2,2-trifluoroetylowy i ester benzotriazolowy) zwiększają poziom białek p-eIF2α (Ser51) i IRE1α. Dodatkowo zaobserwowano podwyższony poziom wskaźników uszkodzenia DNA, takich jak białko γH2AX i modyfikowana guanina (8-oxoG). Odkrycia te sugerują, że apoptoza komórek MCF-7 (komórki nabłonkowe ludzkiego raka piersi posiadające receptory estrogenowe, progesteronowe oraz charakteryzujące się obecnością mutacji w genie kodującym białko egzekutorowe procesu apoptozy – kaspazę-3) i MDA-MB-231 (komórki nabłonkowe ludzkiego raka piersi, estrogenowo- i progesteronoweo- niezależne, charakteryzujące się wysoką inwazyjnością, związaną z obecnością receptorów nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR) i Toll-podobnego receptora 2 (TLR-2)) indukowana przez najbardziej aktywne estry salinomycyny może wynikać z powiązania między stresem retikulum endoplazmatycznego a mechanizmami odpowiedzi na uszkodzenie DNA.  Warto również podkreślić, że pochodne salinomycyny wykazywały mniejszą toksyczność, gdy były stosowane wobec nienowotworowych prawidłowych komórek fibroblastów piersi.

Dominika Kuran, Sylwia Flis, Michał Antoszczak, Marlena Piskorek, Adam Huczyński, Ester derivatives of salinomycin efficiently eliminate breast cancer cells via ER-stress-induced apoptosis, (2021) European Journal of Pharmacology, 893, 173824.

Wyniki badań naukowców z University of Arkansas for Medical Sciences i Prof. Adama Huczyńskiego ukazały się w European Journal of Pharmacology

Badania dotyczyły głównie paklitakselu – leku przeciwnowotworowego szeroko stosowanego w leczeniu raka piersi, jajnika, płuc i innych nowotworów. Zbadano działanie paklitakselu ex vivo w świeżych eksplantowanych hodowlach ludzkich guzów piersi. Nieoczekiwanie zauważono, że paklitaksel nie wywoływał śmierci komórek nowotworowych w hodowli eksplantacyjnej, w przeciwieństwie do kilku innych środków cytotoksycznych użytych w badaniach. Badania pokazały, że systemy eksplantacyjnej kultury mogą być nieodpowiednie do badania leków cytotoksycznych, w przypadku gdy istnieje opóźnienie między pierwotnym i wtórnym sposobem działania leku. To odkrycie rzuca nowa światło na temat badań ex vivo i ich zastosowania w badaniach nowych kandydatów na leki przeciwnowotworowe.

Alicja Urbaniak, Sergio Piña-Oviedo, Youzhong Yuan, Adam Huczyński, Timothy C. Chambers, Limitations of an ex vivo breast cancer model for studying the mechanism of action of the anticancer drug paclitaxel, European Journal of Pharmacology, 2021, 891, 173780.


Wpływ statyn na przebieg choroby nowotworowej – nowa praca przeglądowa ukazała się na łamach Pharmaceuticals

Statyny – to klasa małych bioaktywnych cząsteczek, które obniżają poziom cholesterolu i dlatego są powszechnie stosowane w leczeniu i zapobieganiu różnym chorobom sercowo-naczyniowym. Ze względu na swoje pierwotne wskazania medyczne statyny należą obecnie do grupy najczęściej przepisywanych leków na świecie. Statyny mogą również wpływać na proliferację komórek nowotworowych, ich migrację i angiogenezę oraz odgrywać pozytywną rolę w chemoprewencji raka, dzięki czemu są doskonałymi kandydatami do wykorzystania w onkologii. W artykule dokonujemy przeglądu i omawiamy wpływ stosowania statyn na leczenie trzech typów nowotworów: nowotworu piersi, macicy i jajnika – nowotworów o największej śmiertelności wśród nowotworów ginekologicznych.

Markowska, A.; Antoszczak, M.; Markowska, J.; Huczyński, A. „Statins: HMG-CoA Reductase Inhibitors as Potential Anticancer Agents against Malignant Neoplasms in Women”, Pharmaceuticals 202013, 422.

Nasz artykuł opisujący aktywność przeciwpasożytniczą nowych pochodnych salinomycyny ukazał się w European Journal of Medicinal Chemistry

Poszukując nowych związków skutecznych przeciwko trypanosomatozie afrykańskiej (śpiączce afrykańskiej) dokonaliśmy syntezy serii nowych analogów C20-epi-salinomycyny. Wśród otrzymanych związków znalazły się takie, które cechowała bardzo dobra aktywność i selektywność działania wobec świdrowców Trypanosoma brucei.

Dominika Czerwonka, Yzobelle Barcelos, Dietmar Steverding, Aleksandra Cioch, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, ”Singly and doubly modified analogues of C20-epi-salinomycin: A new group of antiparasitic agents against Trypanosoma brucei”, European  Journal of Medicinal Chemistry, 2021, 209, 112900.

Artykuł o repozycjonowaniu leków przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych ukazał się w Current Medicinal Chemistry

Zmiana przeznaczenia leku, znana również jako repozycjonowanie/reprofilacja leku, może być nową strategią poszukiwania alternatywnych zastosowań dobrze znanych leków, które wykraczają poza zakres ich pierwotnych wskazań medycznych. Do grupy związków, które można uznać za potencjalnych kandydatów na leki onkologiczne zaliczyć można również niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpsychotyczne. W artykule przeglądowym napisanym wraz z poznańskimi lekarzami onkologami przedstawiamy przegląd niektórych leków przeciwdepresyjnych i leków przeciwpsychotycznych, które być może w niedalekiej przyszłości, mogłyby zostać wykorzystane jako nowe chemioterapeutyki w leczeniu nowotworów lub wykazywać działanie zapobiegawcze oraz terapeutyczne u pacjentów onkologicznych.

Michał   Antoszczak,  Anna   Markowska,   Janina   Markowska,  Adam   Huczyński, “Antidepressants and antipsychotic agents as repurposable oncological drug candidates”, Current Medicinal Chemistry, 2020, vol. 27, 1-34.

Artykuł przeglądowy o roli witaminy D w przebiegu chorób nowotworowych i ich terapii ukazał się w Nutrition

W naszym artykule przeglądowym opisano wyniki badań nad poszukiwaniem korelacji między poziomem witaminy D3 a zachorowalnością na raka lub śmiertelnością przez niego wywołaną.  Przeciwnowotworowe właściwości witaminy D3 potwierdzają jej istotną rolę w profilaktyce, przebiegu klinicznym choroby nowotworowej i całkowitym czasie przeżycia. Wykazano również, że witamina D3  może służyć  jako biomarker w niektórych nowotworach i przy wysokim poziomie witamina D3 może sprzyjać skutecznej terapii przeciwnowotworowej. W artykule tym skoncentrowano się nad rolą witaminy D3 w najczęściej występujących nowotworach, takich jak nowotwory jelita grubego, prostaty, piersi, jajnika, endometrium, pęcherza i czerniaka złośliwego.

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Zbigniew Kojs, Wiesława Bednarek, Janina Markowska, Adam Huczyński, „Role of vitamin D3 in selected malignant neoplasms”,
Nutrition, 2020, 110964,

Diamentowy Grant dla Michała Sulika

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozstrzygnął dziewiąty konkurs w ramach programu Diamentowy Grant na finansowanie projektów dla wybitnie uzdolnionych studentów prowadzących badania naukowe na wysokim poziomie i posiadających wyróżniający się dorobek naukowy.
Tegorocznym laureatem został Michał Sulik – student współpracujący z grupą Prof. Adama Huczyńskiego. Na realizację swojego projektu zatytułowanego „Synteza oraz badania właściwości przeciwnowotworowych i przeciwpasożytniczych nowych pochodnych iwermektyny” otrzymał on kwotę 220 tysięcy złotych. Michałowi gratulujemy i życzymy powodzeniach w syntezach.
Iwermektyna (IWR) to związek wykazujący niezwykle szerokie spektrum aktywności przeciwpasożytniczej, dzięki czemu znalazł on powszechne zastosowanie w leczeniu najróżniejszych chorób, między innymi ślepoty rzecznej (onchocerkozy), słoniowacizny, węgorczycy, świerzbu oraz wszawicy. Stosowanie IWR od 1987 roku znacząco poprawiło nie tylko jakość życia ludzi w krajach Afryki Subsaharyjskiej, Indiach i wielu innych, ale również umożliwiło leczenie chorób, które wcześniej niosły pewną śmierć.
Za odkrycie oraz badania nad iwermektyną przyznana została Nagroda Nobla w 2015 roku w dziedzinie fizjologii/medycyny. IWR dzięki swojej skuteczności, wszechstronności oraz bezpieczeństwu stosowania tak znacząco wpłynęła na świat medycyny, że wielu naukowców określa ją mianem „wonder drug” (cudowny lek), przyrównując ją chociażby do aspiryny czy penicyliny.
Poza aktywnością wobec pasożytów, w ostatnich latach pojawia się coraz więcej artykułów naukowych traktujących o niezwykle interesującej aktywności przeciwnowotworowej IWR, w tym wobec lekoopornych oraz macierzystych komórek nowotworowych.
Ostatnie badania wykazało, że iwermektyna jest inhibitorem wirusa wywołującego COVID-19 (SARS-CoV-2). Jednokrotne podanie leku umożliwiająca około 5000-krotną redukcję wirusa w hodowli komórkowej już po 48 godzinach.

Dominika Czerwonka – została laureatką w konkursie ETIUDA 8

Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki ósmej edycji konkursu ETIUDA. Laureatką tej edycji konkursu została mgr Dominika Czerwonka. Rywalizacja była bardzo duża, gdyż wnioski złożyło aż 448 młodych doktorantów i doktorantek, a finansowanie przyznano tylko 84 z nich. W ramach stypendium Dominika Czerwonka odbędzie również 3 miesięczny naukowy w zespole naukowym Prof. Raphaëla Rodrigueza w Instytucie Curie w Paryżu. Dominice gratulujemy i życzymy wytrwałości w realizacji projektu.

Artykuł o dimerach antybiotyków jonoforowych ukazał się w Biomolceules

W naszym artykule opisaliśmy syntezę serii oryginalnych homo- i heterodimerów jonoforów, w których dwie cząsteczki salinomycyny zostały połączone za pomocą łączników triazolowych oraz takie, w których salinomycyna jest połączona z kwasem lasalowym, monenzyną lub kwasem betulinowym tworząc „mieszane” struktury dimeryczne. Otrzymane dimery wykazały niezwykle ciekawe właściwości przeciwnowotworowe.

Michał Sulik, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, „Synthesis and Anticancer Activity of Dimeric Polyether Ionophores”, Biomolecules 202010, 1039.

Publikacja na temat przeciwnowotworowych właściwości nowych pochodnych kolchicyny ukazała się w Molecules.

Z przyjemnością informujemy, że w MOLECULES ukazała się pierwsza praca będąca efektem współpracy pomiędzy przemysłem (firma TriMen Chemicals z Łodzi) a naukowcami z rożnych ośrodków naukowych. Publikacja jest wynikiem badań prowadzonych w ramach realizacji doktoratu wdrożeniowego Julii Krzywik.

Julia Krzywik, Witold Mozga, Maral Aminpour, Jan Janczak, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Jack A. Tuszyński, Adam Huczyński, „Synthesis, Antiproliferative Activity and Molecular Docking Studies of Novel Doubly Modified Colchicine Amides and Sulfonamides as Anticancer Agents(2020) Molecules, 25(8), 1789.

Kolchicyna – nowa nadzieja na lek zwalczający COVID-19?

W badaniu klinicznym o nazwie COLCORONA kolchicyna jest stosowana w celu zmniejszenia nadmiernej reakcji zapalnej wywołanej przez koronawirus. Reakcja zapalna prowadzić może do zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS), niewydolności narządów i śmierci. U niektórych osób zarażonych koronawirusem reakcja układu odpornościowego nazywana „burzą cytokin” powoduje powstanie zbyt wielu przekaźników odpornościowych. Oznacza to, że główne części ciała stają się bardzo zaognione i nie mogą prawidłowo działać. Płuca powoli wypełniają się, co powoduje poważne problemy z oddychaniem i zapalenie płuc. Serce, wątroba i nerki również mogą ulec zapaleniu, co może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet niewydolności narządów i śmierci. Kolchicyna będzie stosowana ze względu na jej znane działanie przeciwzapalne. Zmniejszając nadmierne stany zapalne podczas leczenia COVID-19 lekarze z Montreal Heart Institute mają nadzieję, że u chorych leczonych kolchicyną układ odpornościowy organizmu będzie w stanie walczyć z koronawirusem i zmniejszy się liczba powikłań takich jak zapalenia płuc oraz niewydolność narządów, co pozwoli uchronić pacjentów od śmierci.
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04322682

Również naukowcy z National and Kapodistrian University of Athens planują użyć kolchicyny w klinicznych badaniach skupionych na leczeniu chorych na COVID-19.
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04326790

Koronawirus COVID-19 – publikacje naszego współpracownika z University of Alberta

Koronawirus wywołujący chorobę COVID-19 (ang. corona-virus-disease-2019 – choroba koronawirusowa z 2019 roku) jest obecnie obiektem bardzo intensywnych badań. Pierwszy przypadeki COVID-19 zanotowano w chińskim mieście Wuhan, a obecnie infekcje wykrywane są w Polsce i na całym świecie. Wirus ten jest przyczyną ciężkiej niewydolności oddechowej i jest śmiertelnym zagrożeniem, zwłaszcza dla starszych ludzi.
Prof. Jack Tuszynski, z którym od lat współpracujemy, wraz ze swoimi współpracownikami opublikował niedawno dwie publikacje, które są szybką odpowiedzią na brak leków na koronawirusa. Zainteresowanym polecamy artykuły, a profesorowi Tuszynskiemu i współpracownikom szczerze gratulujemy.

Maria Bzówka, Karolina Mitusińska, Agata Raczyńska, Aleksandra Samol, Jack Tuszyński, Artur Góra, „Molecular Dynamics Simulations Indicate the COVID-19 Mpro Is Not a Viable Target for Small-Molecule Inhibitors Design” bioRxiv 2020.02.27.968008

Sahu, K.; Noskov, S.; Tuszynski, J.; Houghton, M.; Tyrrell, D.L. Computational Screening of Molecules Approved in Phase-I Clinical Trials to Identify 3CL Protease Inhibitors to Treat COVID-19. Preprints 2020, 2020040015

The differences between the SARS-CoV Mpro and COVID-19 Mpro structures. (A) The overall structure of both SARS-CoV and COVID-19 Mpros with differing amino acids marked as black (SARS-CoV Mpro) and blue (COVID-19 Mpro). (B) Close-up of the active site cavity and bound N3 inhibitor into SARS-CoV (black sticks) and COVID-19 (blue sticks) Mpros. The catalytic water molecule that resembles the position of the third member of the catalytic triad adopted from the cysteine proteases is shown for both SARS-CoV (black sphere) and COVID-19 (blue sphere) Mpros. The active site residues are shown as red sticks and the proteins’ structures are shown in surface representation. The differing residues in position 46 located near the entrance to the active site are marked with an asterisk (*) on the (A) and as blue and black lines on the (B) panel.

Artykuł opisujący aktywność in vitro i ex vivo pochodnych kolchicyny ukazał się Journal of Biochemical and Molecular Toxicology

W wyniku kontynuowania współpracy z naukowcami z USA (Department of Biochemistry and Molecular Biology, University of Arkansas for Medical Sciences) przebadano serię 17 wybranych N-karbaminianowych pochodnych N-deacetylo-4-(bromo/chloro/jodo)tiokolchicyny na dwóch typach pierwotnych komórek nowotworowych obejmujących ostrą limfoblastyczną białaczkę (ALL) i ludzki nowotwór piersi (BC) pochodzące z dwóch różnych podtypów nowotworów, ER+ inwazyjny rak stopnia III (IDCG3) i rak z przerzutami (MC). Cztery z pochodnych kolchicyny były bardziej aktywne od związku wyjściowego w zakresie nanomolowych stężeń. Dodatkowo kilka otrzymanych pochodnych kolchicyny działało selektywnie na pierwotne komórki raka piersi w porównaniu do normalnego nabłonka piersi. Najbardziej obiecujące pochodne zostały następnie przetestowane na panelu NCI-60 (National Cancer Institute, USA) wobec aż 60 ludzkich nowotworowych linii komórkowych. Tak szeroko zakrojone badania przesiewowe pokazały, iż siedem spośród testowanych pochodnych kolchicyny miało silniejsze działanie cytotoksyczne od niemodyfikowanej kolchicyny m.in. przeciwko białaczce, niedrobnokomórkowemu nowotworowi płuc, a także nowotworom jelita grubego i prostaty. Dodatkowo kolchicynę i dwie najbardziej aktywne pochodne przebadano na aktywność ex vivo na uzyskanych od chorych pacjentów wycinkach przerzutowego nowotworu piersi (pobranych z wycinków pooperacyjnych). Uzyskane wyniki potwierdziły niezwykle wysoki potencjał przeciwnowotworowy nowych podwójnie i potrójnie zmodyfikowanych uretanów kolchicyny i tiokolchicyny.

Alicja Urbaniak, Fariba Jousheghany, Sergio Piña‐Oviedo, Youzhong Yuan, Urszula Majcher‐Uchańska, Greta Klejborowska, Anika Moorjani, Behjatolah Monzavi‐Karbassi, Adam Huczyński, Timothy C. Chambers, „Carbamate derivatives of colchicine show potent activity towards primary acute lymphoblastic leukemia and primary breast cancer cells – in vitro and ex vivo study”, J. Biochem. Mol. Toxicol., 2020;e22487. https://doi.org/10.1002/jbt.22487

Artykuł w Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters opisujący aktywność przeciwbakteryjną pochodnych salinomycyny

Antibacterial activity of singly and doubly modified salinomycin derivatives

Wraz z zespołem dr hab. Joanny Stefańskiej z Zakładu Mikrobiologii Farmaceutycznej WUM opublikowaliśmy nową pracę dotyczącą podwójnie modyfikowanych pochodnych salinomycyny. Są one aktywne wobec antybiotykoopornych szczepów gronkowców: Staphylococcus aureus and Staphylococcus epidermidis.

Michał Sulik, Karolina Stępień, Joanna Stefańska, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, „Antibacterial activity of singly and doubly modified salinomycin derivatives”, Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 2020, 127062,

Stypendia w programie im. Bekkera przyznane!

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) po raz drugi ufundowała stypendia pokrywające koszty pobytu w renomowanych ośrodkach naukowych za granicą. Wśród 126 laureatów programu stypendialnego im. Bekkera znalazło się również kilku naukowców z naszego Wydziału, w tym Dr Michał Antoszczak – adiunkt w Zakładzie Chemii Medycznej.
W ramach stypendium Dr Michał Antoszczak odbędzie 12-miesięczny staż naukowy w zespole naukowym Prof. Raphaëla Rodrigueza w Instytucie Curie w Paryżu, w trakcie którego będzie miał możliwość prowadzenia innowacyjnych badań dotyczących syntezy nowych kandydatów na leki onkologiczne. Niewątpliwą zaletą stażu będzie również możliwość odbycia przez Pana Doktora szeregu szkoleń oraz własnoręcznego wykonania serii zaawansowanych badań biologicznych zsyntezowanych po raz pierwszy związków chemicznych, w tym tych na macierzystych komórkach nowotworowych.

In Silico Methods for Drug Design and Discovery – nowa publikacja z zespołem profesora Jacka Tuszynskiego

Lorenzo Pallante , Antonio Rocca , Greta Klejborowska, Adam Huczyński , Gianvito Grasso , Jack Adam Tuszynski and Marco Agostino Deriu, „In silico Investigations of the Mode of Action of Novel Colchicine Derivatives Targeting β-Tubulin Isotypes: A Search for a Selective and Specific βIII Tubulin Ligand” Front. Chem., 2020, 8, 108

(A) Ligands’ RMSD from their starting position (colchicine in black, C19 in red). (B) Probability density function of the buried surface between the ligands and the αT5 loop (colchicine in black, C19 in red), averaged between two replicas during the last 20 ns of simulation. (C) Chemical structures of colchicine (C1) and compound C19 (C2). (D) representative snapshot of the simulation, which shows that compound C19 (red) is closer to αT5 loop (yellow) than colchicine (green).

Nowa praca na temat modyfikacji kolchicyny

Greta Klejborowska, Alicja Urbaniak, Ewa Maj, Jordane Preto, Mahshad Moshari, Joanna Wietrzyk, Jack A. Tuszynski, Timothy C. Chambers, Adam Huczyński,
„Synthesis, biological evaluation and molecular docking studies of new amides of 4-chlorothiocolchicine as anticancer agents”, Bioorganic Chemistry, 2020, 97, 103664,

Synthesis, biological evaluation and molecular docking studies of new amides of 4-chlorothiocolchicine as anticancer agents
The comparison of selectivity index (SI) values of tested compounds. SI was calculated for each compound using the formula: SI = IC50 for normal cell line BALB/3T3 / IC50 for respective cancerous cells or cell line. A beneficial SI > 1.0 indicates a drug with efficacy against tumor cells greater than the toxicity against normal cells.

https://doi.org/10.1016/j.bioorg.2020.103664