Wpisy

Opublikowane w

Nakierowane na mitochondrium pochodne salinomycyny – publikacja w Eur. J. Med. Chem.

W artykule przedstawiono syntezę serii dwunastu nowych koniugatów salinomycyny z różnymi kationami trifenylofosfoniowymi w celu sprawdzenia, czy sprzężenie z wektorami ukierunkowanymi na mitochondria będzie miało korzystny wpływ na właściwości biologiczne. Biorąc pod uwagę obecność fragmentu trifenylofosfoniowego, wpływ uzyskanych analogów na aktywność mitochondriów został oceniony za pomocą barwników MitoTrackers, ponadto oceniono ich wpływ na apoptozę i zatrzymanie cyklu komórkowego. Zmierzono zmiany w potencjale błony mitochondrialnej i oceniono zdolność do generowania reaktywnych form tlenu. Na koniec przeprowadzono badania biofizyczne w celu zbadania wpływu uzyskanych analogów salinomycyny na oddychanie mitochondrialne i ich wpływ na transport kationów przez błony biologiczne.

Niniejsza praca udowodniła, że koniugaty salinomycyna – TPP+ były bardziej aktywne niż niemodyfikowana salinomycyna i niejednokrotnie przewyższały aktywnością i selektywnością działania powszechnie stosowane leki cytostatyczne. Co najważniejsze dowiedziono, iż działanie koniugatów salinomycyny z kationami fosfoniowymi na mitochondria było silniejsze od działania salinomycyny.

Wyniki te potwierdziły hipotezę badawczą, którą postawiono w grancie NCN, kierowanym przez prof. Adama Huczyńskiego o tytule: ”Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe”. Badania finansowano z grantu Narodowego Centrum Nauki – OPUS 21 (2021/41/B/ST4/00088).

W badaniach uczestniczyły również dwa zespoły: zespół pod kierownictwem prof. Marty Strugi (Katedra i Zakład Biochemii, Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny w Warszawie) i zespół prof. Piotra Bednarczyka (Katedra Fizyki i Biofizyki, Instytut Biologii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie).

Marta Jędrzejczyk, Michał Sulik, Magdalena Mielczarek-Puta, Gwan Yong Lim, Małgorzata Podsiad, Jakub Hoser, Piotr Bednarczyk, Marta Struga, Adam Huczyński, ”Anticancer activity of salinomycin quaternary phosphonium salts” (2025), European Journal of Medicinal Chemistry, 117055, https://doi.org/10.1016/j.ejmech.2024.117055

Opublikowane w

Stypendium Fundacji UAM

13 listopada 2024 roku, Kapituła Konkursu Stypendia Fundacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wyłoniła zwycięzców tegorocznej edycji Programu Stypendialnego dla Doktorantów UAM. Wśród nagrodzonych znalazł się mgr Michał Sulik. Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów.

Opublikowane w

Pochodne salinomycyny aktywne wobec przerzutowych komórek nowotworu jelita grubego.

Mocznikowe i tiomocznikowe pochodne salinomycyny wykazały aktywność wobec komórek ludzkiego raka jelita grubego lepszą od niemodyfikowanej salinomycyny. Pochodne salinomycyny wykazały aktywność proapoptotyczną w pierwotnych komórkach raka jelita grubego i indukowały produkcję reaktywnych form tlenu (ROS) w tych komórkach. Natomiast w przerzutowych komórkach nowotworowych SW620 pochodne SAL zwiększyły peroksydację lipidów jednak ze słabym wpływem na apoptozę i niską produkcją ROS, po których wywoływały efekty cytostatyczne, co sugeruje różne sposoby działania badanych związków przeciwko pierwotnym i przerzutowym komórkom raka jelita grubego.

Michał Antoszczak, Magdalena Mielczarek-Puta, Marta Struga, Adam Huczyński, Urea and Thiourea Derivatives of Salinomycin as Agents Targeting Malignant Colon Cancer Cells, (2024) Anti-Cancer Agents in Medicinal Chemistry, http://dx.doi.org/10.2174/0118715206322603241002064435

Opublikowane w

World’s Top 2% Scientists

Naukowcy z Zakładu Chemii Medycznej prof. dr hab. Adam Huczyński oraz prof. UAM dr hab. Michał Antoszczak ponownie obecni w prestiżowym zestawieniu World’s Top 2% Scientists. Zestawienie „World’s Top 2% Scientists” Uniwersytetu Stanforda obejmuje czołowych badaczy na świecie, którzy znajdują się w pierwszych 2% naukowców pod względem wskaźników bibliometrycznych. Więcej szczegółów pod linkiem.

Opublikowane w

Czy można chronić płodność kobiet podczas chemioterapii?- nowy artykuł przeglądowy ukazał się w Cancers

Chemioterapia jest powszechnie uznaną metodą walki z nowotworami, jednakże jej stosowanie wiąże się z szeregiem skutków ubocznych, w tym toksycznym wpływem na jajniki i płodność kobiet. Dlatego niezwykle ważne jest znalezienie skutecznych sposobów ochrony jajników przed negatywnym wpływem środków chemioterapeutycznych. Niniejszy artykuł przeglądowy przedstawia wyniki aktualnych prac badawczych nad dotychczas proponowanymi środkami potencjalnie chroniącymi funkcje i stan jajników narażonych na chemioterapię. Zastosowanie związków o działaniu protekcyjnym może być obiecującą strategię ochrony i/lub poprawy rezerwy jajnikowej u pacjentek onkologicznych. Stopień uszkodzenia jajników może zależeć od kilku czynników, w tym wieku, schematu leczenia i dawek stosowanych leków przeciwnowotworowych. Dlatego lekarze muszą znać wpływ planowanej chemioterapii na przyszłą płodność kobiet przed jej rozpoczęciem.

Publikacja powstała w ramach współpracy w poznańskimi ginekolożkami onkologicznymi prof. Anną Markowską i prof. Janiną Markowską. Praca ukazała się w specjalistycznym czasopiśmie – Cancers (IF = 4,5, punkty MEN = 140) w zeszycie  Side Effects of Anticancer Therapy: Prevention and Management

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Janina Markowska, and Adam Huczyński, „Gynotoxic Effects of Chemotherapy and Potential Protective Mechanisms” (2024) Cancers 16(12), 2288, artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Aktywność przeciwnowotworowa pochodnych iwermektyny

Iwermektyna to wszechstronny i bezpieczny lek przeciwpasożytniczy, za którego odkrycie w 2015 roku przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii/medycyny. Dotychczas nie badano działania jego pochodnych na komórki nowotworowe. Nasze badania po raz pierwszy pokazały, iż niektóre z pochodnych tego związku wykazują interesującą cytotoksyczność i selektywne działanie wobec komórek nowotworowych. Wraz z naukowcami z Katedry i Zakładu Biochemii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeanalizowaliśmy również wpływ otrzymanych związków na cykl komórkowy, aktywację kaspazy-3/7 i wytwarzanie reaktywnych form tlenu (ROS) oraz wydzielanie interleukiny-6 (IL-6) w komórkach nowotworowych.

Ivermectin and its synthetic derivatives – A new class of anticancer agents.

Michał Sulik, Dagmara Otto-Ślusarczyk, Michał Antoszczak, Marta Struga, Adam Huczyński, „Ivermectin and its synthetic derivatives – A new class of anticancer agents”, (2024) European Journal of Medicinal Chemistry Reports, 12, 100176, artykuł w otwartym dostępie

Badania realizowano w ramach DIAMENTOWEGO GRANTU zatytułowanego „Synteza oraz badania właściwości przeciwnowotworowych i przeciwpasożytniczych nowych pochodnych iwermektyny” (0159/DIA/2020/49), finansowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Kierownikiem projektu i pierwszym autorem w publikacji jest mgr Michał Sulik.

Opublikowane w

Syntezę i właściwości biologiczne nowych analogów kombretastatyny opisano w MOLECULES

Kombretastatyny wyizolowane Combretum caffrum zakłócają proces polimeryzacji mikrotubul poprzez wiązanie się do kolchicynowego miejsca wiążącego (ang. colchicine-binding site inhibitors (CBSIs)), powodując przez to zatrzymanie mitozy w komórkach nowotworowych. W najnowszej publikacji opisaliśmy wyniki badań prowadzonych przez mgr Martę Jędrzejczyk, tj. syntezę dwudziestu nowych analogów  kombretastatyny CA-4. Badania prowodzone były we współpracy z zespołem prof. Marty Strugi (Wydział Lekarski, Katedra i Zakład Biochemii, WUM) oraz zespołem prof. Jacka Tuszynskiego (University of Alberta; Politecnico di Torino).  Aktywność przeciwproliferacyjną otrzymanych związków testowano wobec komórek nowotworowych. Dla najbardziej cytotoksycznych związków (8 i 20) przeprowadzono dalsze badania. Wykazano, że związki te indukują zatrzymanie cyklu komórkowego G0/G1 w komórkach MDA i A549, w sposób zależny od stężenia. Ponadto testy in vitro polimeryzacji tubuliny wykazały, że oba związki wzmacniają polimeryzację tubuliny. Dodatkowo przeprowadzono analizę obliczeniową sposobów wiązania związków w odniesieniu do kluczowych izotypów tubuliny. Uzyskaliśmy zadowalającą korelację energii wiązania związków do tubuliny z wartościami IC50, gdy obliczono średnie ważone energii wiązania uwzględniające liczebność izotypów tubuliny w określonych liniach komórek nowotworowych. Publikacja ukazała się w Molecules (IF = 4,6; punkty MEN = 140) w specjalnym zeszycie pt. „Small-Molecule Inhibitors of Tubulin Polymerization: Recent Advances”. Badania wspierane były przez ID-UB (003/13/UAM/0010 i 048/13/UAM/0004).

Jędrzejczyk, M.; Morabito, B.; Żyżyńska-Granica, B.; Struga, M.; Janczak, J.; Aminpour, M.; Tuszynski, J.A.; Huczyński, A. „Novel Combretastatin A-4 Analogs—Design, Synthesis, and Antiproliferative and Anti-Tubulin Activity” (2024) Molecules, 29, 2200, artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Artykuł o wpływie dodatkowej grupy COOH na strukturę monenzyny i jej soli sodowej opublikowano w Journal of Molecular Structure

Hydrat estru bursztynianowego monenzyny zsyntetyzowano w prostej i regioselektywnej reakcji z bezwodnikiem bursztynowym. Dodatkowo otrzymano sól sodową tego związku. Struktury obu związków w ciele stałym przebadano w współpracy z prof. Janem Janczakiem (INTiBS PAN) z zastosowaniem dyfrakcji promieni rentgenowskich na monokryształach oraz metodami spektroskopowymi. Porównanie tych struktur wykazało istotny wpływ dodatkowego ugrupowania w pozycji C-26 monenzyny na koordynację kationu Na+ i tworzone wiązania wodorowe. Artykuł ukazał się w specjalistycznym czasopiśmie J. Mol. Struct. (IF = 3,8, punkty MEN = 70).

Struktura dimeryczna soli sodowej C-26 estru bursztynianowego monenzyny obecna w ciele stałym

Marta Jędrzejczyk, Jan Janczak, Michał Sulik, Adam Huczyński, „Comparative analysis of the crystal structures of hydrates and sodium salts of monensin and its new C-26 succinate ester”, (2024) Journal of Molecular Structure, 1312, art no. 138489, artykuł w otwartym dostępie.

Opublikowane w

Nowa postać farmaceutyczna cytyzyny

Tworzenie soli jest najpowszechniejszym i najskuteczniejszym sposobem modulowania właściwości fizycznych leków i zwiększania ich rozpuszczalności. Utworzenie odpowiedniej soli może poprawić ogólne działanie terapeutyczne i farmaceutyczne aktywnych składników farmaceutycznych (API), w tym przypadku (-)-cytyzyny. Cytyzyna jest naturalnym alkaloidem i dobrze znanym lekiem pomocnym w rzucaniu palenia. Otrzymaliśmy nową sól (-)-cytyzyny z kwasem L-(+)-winowym, którą scharakteryzowano stosując metody spektroskopowe i rentgenostrukturalne. Struktura kryształu jest stabilizowana przez szereg wiązań wodorowych.

Anna K. Przybył, Jan Janczak, Adam Huczyński, Molecular structure and spectroscopic studies of (-)-cytisine salt with (+)-tartaric acid, (2024) Journal of Molecular Structure,
137704.

Opublikowane w

Artykuł dotyczący metody uczenia maszynowego w chemii medycznej ukazał się w Pharmaceuticals

W chwili obecnej naukowcy w swoich badaniach wykorzystują potencjał uczenia maszynowego. Metody te zyskują na popularności i są wykorzystywane do udoskonalania tradycyjnych metodologii w ilościowych badaniach zależności struktura-aktywność (QSAR). Głównym celem badań opisanych w publikacji, która ukazała się w Pharmaceuticals (IF=4,6 punkty MEN = 100), była ocena potencjału przeciwnowotworowego pochodnych kolchicyny dla różnych modeli komórkowych i skonstruowanie modeli uczenia maszynowego skutecznych w prognozowaniu aktywności przeciwnowotworowej nowych zaprojektowanych „nie przez człowieka” pochodnych kolchicyny.

Nowak, D.; Huczyński, A.; Bachorz, R.A.; Hoffmann, M. „Machine Learning Application for Medicinal Chemistry: Colchicine Case, New Structures, and Anticancer Activity Prediction”, Pharmaceuticals 2024, 17, 173. artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Sukcesy pracowników :-)

Dnia 15 grudnia 2023 roku Rada Naukowa Dyscypliny Chemia naszego Uniwersytetu nadała Michałowi Antoszczakowi stopień naukowego doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, dyscyplina nauki chemiczne. Serdecznie gratulujemy!
Od 1 lutego 2024 roku dr hab. Michał Antoszczak zatrudniony zostanie na stanowisku profesora uczelni.

Opublikowane w

Publikacja dotycząca asymetrycznej syntezy (S)-(−)-Kryspiny A ukazała się w Heterocycles

W najnowszej publikacji autorstwa prof. UAM Marii Chrzanowskiej, która ukazała się w Heterocycles, opisano syntezę (S)-(−)-Kryspiny A, alkaloidu pirolidynoizochinolinowego, z wykorzystaniem kwasu L-(−)-jabłkowego jako bloku budulcowego i pomocnika chiralnego.

Maria Chrzanowska, „L-Malic Acid as Chiral Auxiliary and Building Block in the Asymmetric Synthesis of (S)-(−)-Crispine A”, (2023) HETEROCYCLES, 106, 1855-1865, publikacja w otwartym dostępie

Opublikowane w

Nowe pochodne iwermektyny oraz jej niezwykłe przegrupowanie opisano w Eur. J. Med. Chem.

W naszej najnowszej pracy opisaliśmy odkrycie niezwykłe przegrupowanie pierścienia  heksahydrobenzofuranego iwermektyny, które doprowadziło do nowych pochodnych tego związku. Wśród otrzymanych pochodnych iwermektyny znalazły się związki wykazujące działanie przeciwmalaryczne i przeciwtrypanosomalne wyższe od związku wyjściowego. Praca ukazał się prestiżowym czasopiśmie – European Journal of Medicinal Chemistry (IF = 6,7; 200 punktów MEN).

Badania realizowano w ramach DIAMENTOWEGO GRANTU zatytułowanego „Synteza oraz badania właściwości przeciwnowotworowych i przeciwpasożytniczych nowych pochodnych iwermektyny” (0159/DIA/2020/49), finansowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Kierownikiem projektu i pierwszym autorem w publikacji jest mgr Michał Sulik.

Michał Sulik, Diana Fontinha, Dietmar Steverding, Szymon Sobczak, Michał Antoszczak, Miguel Prudêncio, Adam Huczyński, ”Unexpected rearrangement of ivermectin in the synthesis of new derivatives with trypanocidal and antiplasmodial activities”, (2024) European Journal of Medicinal Chemistry, 263, 115951, artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Artykuł opisujący rolę fizetyny w wybranych nowotworach złośliwych u kobiet ukazał się  Nutrients 

Kontynuując naszą owocną współpracę z poznańskimi ginekologami onkologicznymi prof. Anną Markowską i prof. Janiną Markowską, w najnowszym artykule przeglądowym pochyliliśmy się nad możliwą rolą fizetyny w ograniczaniu nowotworów kobiecych. Fizetyna (ang. Fisetin; 3,3′,4′,7-tetrahydroksyflawon) to naturalny flawonol występujący w wielu roślinach. Związek ten może stymulować oraz hamować wybrane procesy biochemiczne, przez co wpływać na ograniczenie przerzutów lub progresji nowotworu, co wskazuje na jego potencjalną rolę chemioterapeutyczną lub chemoprewencyjną. Pionierem badań nad syntezą barwników flawonowych był polski chemik Stanisław Kostanecki.

W artykule przeglądowym podsumowaliśmy opublikowane na przestrzeni ostatnich dwóch dekad wyniki badań nad przeciwnowotworowym działaniem fizetyny in vitro, jak i in vivo na wybrane nowotwory złośliwe u kobiet, tj. raka piersi, szyjki macicy i jajnika. Artykuł ukazał się w Nutrients (IF = 5,9; punkty MEN = 140).

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Karol Kacprzak, Janina Markowska, and Adam Huczyński, „Role of Fisetin in Selected Malignant Neoplasms in Women”, (2023) Nutrients 15 (21), 4686. artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Dr Michał Antoszczak i prof. Adam Huczyński wśród najlepiej cytowanych naukowców na świecie

Wśród 2% najczęściej cytowanych naukowców na świecie według Rankingu Stanforda, czyli prestiżowej listy najbardziej wpływowych ludzi nauki na świecie, znalazło dwóch pracowników Zakładu Chemii Medycznej: dr Michał Antoszczak i prof. Adam Huczyński.

Na liście poza naszymi pracownikami uplasowało się jeszcze 26 osób z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pełna lista naukowców z UAM pod linkiem, a szczegóły metodologii opracowywania rankingu w artykule.

Opublikowane w

Przeciwpasożytnicze działanie iwermektyny: cztery dekady badań nad „cudownym lekiem” – nowy artykuł w European Journal of Medicinal Chemistry

W 2015 roku odkrycie iwermektyny, leku stosowanego w leczeniu licznych najbardziej wyniszczających chorób tropikalnych na świecie, uhonorowano nagrodą Nobla z dziedzinie fizjologii i medycyny (Satoshi Ōmura and William Campbell). Badania nad iwermektyną trwają od ponad 40 lat, głównie dlatego, że lek ten wykazuje szeroki zakres różnorodnego działania na wiele różnych pasożytów, dlatego znajduje się na ona liście leków podstawowych WHO.

Celem naszego artykułu przeglądowego, opublikowane w prestiżowym European Journal of Medicinal Chemistry (IF = 6,7; 200 punktów MEN) jest obszerna ocena literatury (330 publikacji) na temat licencjonowanych zastosowań iwermektyny u ludzi i zwierząt domowych, jak również jej zastosowań „poza wskazaniami” i w badaniach eksperymentalnych nad właściwościami przeciwpasożytniczymi.

Artykuł powstał w ramach naszej wieloletniej współpracy z parazytologiem prof. Dietmarem Steverdingiem (Norwich Medical School, University of East Anglia, Norwich, UK), w trakcie realizacji projektu DIAMENTOWEGO GRANTU zatytułowanego „Synteza oraz badania właściwości przeciwnowotworowych i przeciwpasożytniczych nowych pochodnych iwermektyny” (0159/DIA/2020/49), finansowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Kierownikiem projektu i pierwszym autorem w publikacji jest mgr Michał Sulik.

Michał Sulik, Michał Antoszczak, Adam Huczyński, Dietmar Steverding,
Antiparasitic activity of ivermectin: Four decades of research into a “wonder drug”,
(2023) European Journal of Medicinal Chemistry, 115838. – artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Słów kilka o artykule dr Michała Antoszczaka, który niedawno ukazał się w Journal of the American Chemical Society

Zachęcamy do lektury popularnonaukowego opisu badań nad salinomycyną pt.; Żelazną pięścią w macierzyste komórki nowotworowe. Badania prowadził dr Michał Antoszczak podczas swojego pobytu na stażu podoktorskim u prof. Raphaëla Rodrigueza w Instytucie Curie w Paryżu .

Badanie te zostały również opatentowane WO2023031399.

Michał Antoszczak, Sebastian Müller, Tatiana Cañeque, Ludovic Colombeau, Nelson Dusetti, Patricia Santofimia-Castaño, Christine Gaillet, Alain Puisieux, Juan Lucio Iovanna, Raphaël Rodriguez: Iron-sensitive prodrugs that trigger active ferroptosis in drug-tolerant pancreatic cancer cells, Journal of the American Chemical Society (2022), 144, 11536–11545. https://doi.org/10.1021/jacs.2c03973

Opublikowane w

Artykuł przeglądowy o roli wybranych czynników dietetycznych w przebiegu endometriozy ukazał się w Nutrients

Endometrioza dotyczy średnio 10% ogólnej populacji kobiet, występuje głównie u kobiet w wieku rozrodczym, jak również u młodocianych, a kobiet cierpiących z powodu niepłodności częstość jej występowania dochodzi do 35-50%. Ponadto chore cierpią przy tym na bóle i depresję.
W najnowszej pracy przeglądowej opisaliśmy znaczenie wybranych składników żywności na przebieg tej choroby. Praca ukazała się w Nutrients (IF = 6,706; punkty MEN = 140).
Wiemy, że świat nie jest tak idealny jakim widział do Hipokrates i co wyraził słowami: „Twoje pożywienie powinno być lekarstwem, a Twoje lekarstwo powinno być pożywieniem”, ale są składniki odżywcze o udowodnionej roli pomagającej w łagodzeniu endometriozy. Zachęcamy do lektury i propagowania dobrego odżywiania się.

Markowska, A.; Antoszczak, M.; Markowska, J.; Huczyński, A. The Role of Selected Dietary Factors in the Development and Course of Endometriosis. Nutrients (2023), 15, 2773. artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Prof. Adam Huczyński wśród najwyżej cytowanych naukowców w dziedzinie farmakologia/farmacja i fizjologia

Według przeprowadzonej przez farmakologów i naukometrystów, prof. Andrzeja Pilca z Instytutu Zdrowia Publicznego UJ CM i  Włodzimierza Buczko z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku analizy danych bibliograficznych wynika, iż prof. Adama Huczyńskiego zaliczono do nielicznej grupy najwyżej cytowanych badaczy publikujący w dziedzinie farmakologia/farmacja i fizjologia. Aby znaleźć się na liście, naukowiec musiał opublikować w dyscyplinach farmacja/farmakologia/fizjologia co najmniej 50 prac oraz uzyskać 1000 cytowań lub/i mieć indeks Hirsha od 20 wzwyż. Kryterium takie spełniło 148 polskich badaczy, aktywnych zawodowo, emerytów lub zmarłych. Szczegóły w linku.



Opublikowane w

Publikacja z chemii alkaloidów ukazała się w Molecules

W najnowszej publikacji autorstwa dr Agnieszki Grajewskiej i prof. UAM Marii Chrzanowskiej z naszego Zakładu, która ukazała się w MOLECULES, opisano syntezę enancjomerycznego kwasu (–)-6,7-dimetoksy-1,2,3,4-tetrahydroizochinolino-1-karboksylowego przy wykorzystania protokołów syntetycznych opisanych przez wcześniej przez Petasisa/Pomeranza-Fritscha-Bobbitta.

Chrzanowska, M.; Grajewska, A.; Rozwadowska, M.D. Diastereoselective Synthesis of (–)-6,7-Dimethoxy-1,2,3,4-tetrahydroisoquinoline-1-carboxylic Acid via Morpholinone Derivatives (2023) Molecules 28, 3200, publikacja w otwartym dostępie

Opublikowane w

Nowe pochodne salinomycyny aktywne wobec jednej z zapomnianych chorób tropikalnych – publikacja w Eur. J. Med. Chem.

Trypanosomatoza Afrykańska wywoływana jest przez pasożytnicze świdrowce z rodzaju Trypanosoma przenoszone przez muchy z rodzaju tse-tse. Choroba dotyka zarówno ludzi, jak i zwierzęta hodowlane w subsaharyjskich regionach Afryki i jest znana jest jako śpiączka u ludzi lub choroba nagana u zwierząt. Choroba te należy do Zapomnianych Chorób Tropikalnych (ang. NTDs – Neglected Tropical Diseases), które występują głównie w obszarach tropikalnych i wywołują katastrofalne skutki zdrowotne, społeczne i ekonomiczne dla setek milionów ludzi. Prowadzone w naszym zespole badania pokazały, że modyfikacja chemiczna antybiotyków jonoforowych mogą być dobrą strategią do opracowywania nowych środków przeciwtrypanosomalnych. W ramach niniejszej pracy, która ukazała się w European Journal of Medicinal Chemistry (IF=7,088; punkty MEN = 140), zsyntetyzowaliśmy serię 14 nowych analogów mocznikowych i tiomocznikowych C20-epi-aminosalinomycyny. Najbardziej przeciwtrypanosomalnymi związkami były dwie pochodne tiomocznikowe 4b (C20-n-butylotiomocznik) i 4d (C20-fenylotiomocznik) z wartościami 50% zahamowania wzrostu (GI50) wynoszącymi odpowiednio 0,18 i 0,22 µM oraz wysokimi wskaźnikami selektywności odpowiednio 47 i 41. Ponadto obie wspomniane pochodne były zdolne do wywoływania szybszego pęcznienia komórek trypanosomów w krwioobiegu niż związek odniesienia SAL.

Michał Antoszczak, Kieran Gadsby-Davis, Dietmar Steverding, Adam Huczyński, „Synthesis of urea and thiourea derivatives of C20-epi-aminosalinomycin and their activity against Trypanosoma brucei” (2023) European Journal of Medicinal Chemistry, 115241.

Publikację zadedykowaliśmy prof. Bogumiłowi Brzezinskiemu z okazji jego 80 urodzin.

Opublikowane w

Artykuł przeglądowy na temat roli kwasu hialuronowego w przebiegu chorób nowotworowych kobiet ukazał się w Biomedicines

Kontynuacja współpracy z poznańskimi ginekologami onkologicznymi prof. Anną Markowską i prof. Janiną Markowską przyniosła nowy artykuł przeglądowy.
Kwas hialuronowy (HA) jest głównym glikozoaminoglikanem wchodzącym w skład macierzy zewnątrzkomórkowej, odgrywającym ważną rolę w lokalizacji i proliferacji komórek. Jednakże wysokie poziomy HA mogą także korelować z opornością wielolekową komórek nowotworowych, zwiększoną tendencją do ich przerzutowania czy też progresją choroby nowotworowej, a przez to stanowić bardzo niekorzystne rokowanie dla pacjentów onkologicznych. Celem niniejszego artykułu przeglądowego jest podsumowanie wyników badań opisujących związek pomiędzy HA, głównym ligandem receptora CD44, ale również pozostałych składników szlaku sygnałowania HA a przebiegiem wybranych nowotworów złośliwych u kobiet, tj. nowotworu piersi, szyjki macicy, endometrium oraz jajnika, które zostały opublikowane w ciągu ostatnich 20 lat. Postanowiliśmy również dokonać analizy doniesień o potencjalnie korzystnym zastosowaniu preparatów zawierających HA w terapii wspomagającej wśród pacjentek z wymienionymi wyżej rodzajami nowotworów.

Markowska, A.; Antoszczak, M.; Markowska, J.; Huczyński, A. Role of Hyaluronic Acid in Selected Malignant Neoplasms in Women (2023) Biomedicines  11, 304, artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

ZASTOSOWANIE CHEMII „KLIK” DO SYNTEZY BIOKONIUGATÓW SALINOMYCYNY

Z tegoroczną tematyką nagrody Nobla związany jest również, w sposób praktyczny, zespół Zakładu Chemii Medycznej. O utylitarnym znaczeniu chemii klik w naszych badaniach opowiedzieliśmy w najnowszym artykule przeglądowym, który okazał się w ostatnim numerze Wiadomości Chemicznych.

Michał Sulik, Michał Antoszczak , Adam Huczyński,”ZASTOSOWANIE CHEMII „KLIK” DO SYNTEZY BIOKONIUGATÓW SALINOMYCYNY”, Wiadomości Chemiczne, (2022) vol. 76, nr 11-12, s. 883-907; artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Artykuł przeglądowy o chemii klik ukazał się w Science of Synthesis

Publikacja miła na celu przedstawienie ogólnego przeglądu projektowania leków wspomaganego chemią kliknięć, z dziesiątkami udanych przykładów prowadzących do odkrycia 1,2,3-triazoli o aktywności nanomolowej na każdym etapie opracowywania leku. Należy podkreślić, że praca przeglądowa o chemii klik ukazała się w roku, w którym nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za pracę nad innowacyjną metodą syntezy organicznej „click chemistry” otrzymali Morten Meldal oraz K. Barry Sharpless.

Karol Kacprzak, Iwona Skiera, Jacek Rutkowski, „CuAAC and Metal-Free 1,3-Dipolar Huisgen Cycloadditions in Drug Discovery” (2022) Science of Synthesis, 4, pp. 181–259.

Opublikowane w

Nowa publikacja prof. Huczyńskiego ukazała się w Experimental Parasitology

W niniejszej pracy przedstawiono ocenę aktywności 20-deoksysalinomycyny (SY-1), naturalnie występującego homologu salinomycyny, pod kątem aktywności trypanobójczej, wyznaczonej przy współpracy z dr Dietmarem Steverdingiem (Norwich Medical School, University of East Anglia). Natomiast synteza związku  SY-1 została wcześniej opracowana przez dr Daniela Stranda (Department of Chemistry, Lund University). Nasze badania pokazały, że SY-1 działa aż 8 razy bardziej trypanobójczo od salinomycyny oraz działa czterokrotnie bardziej selektywnie w porównaniu z salinomycyną.

Dietmar Steverding, Daniel Strand, Adam Huczyński, Trypanocidal and cell swelling activity of 20-deoxysalinomycin, (2022) Experimental Parasitology, 108414. artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Nagroda PTChem za pracę magisterską dla mgr Michała Sulika

Na zakończonym 64 Zjeździe Naukowym Polskiego Towarzystwa Chemicznego, który odbywał się w dniach 11-16 września 2022 roku w Lublinie, nagrodę za wyróżnioną pracę magisterską obronioną w roku 2021 otrzymał mgr Michał Sulik.

Pracę swoją realizował pod opieką prof. dr hab. Adama Huczyńskiego.
Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów podczas doktoratu.

Dyplom, za wyróżnioną pracę magisterską mgr Michała Sulika
Opublikowane w

O roli witamin K w przebiegu kobiecych chorób nowotworowych – nowy artykuł w Nutrients

Kontynuacja naszej współpracy z poznańskimi onkologami ginekologicznymi Prof. Janiną Markowską i Prof. Anną Markowską przyniosła kolejną publikację opisującą wpływ witamin K na przebieg chorób nowotworowych. Główną funkcją witaminy K w organizmie człowieka jest jej uczestnictwo kaskadzie krzepnięcia krwi. Badania epidemiologiczne sugerują, że zmniejszone spożycie witaminy K może przyczyniać się do zwiększonego ryzyka chorób geriatrycznych, takich jak miażdżyca, demencja, osteoporoza i choroba zwyrodnieniowa stawów. Coraz więcej badań wskazuje również, że witamina K może brać udział nie tylko w zapobieganiu rozwojowi niektórych nowotworów, ale może również wspierać klasyczną chemioterapię nowotworów. Niniejszy artykuł przeglądowy podsumowuje wyniki badań nad przeciwnowotworowym wpływem witaminy K na wybrane nowotwory złośliwe u kobiet, tj. nowotworu piersi, szyjki macicy i jajnika, opublikowanych w ciągu ostatnich 20 lat. W poprzednich publikacjach opisywaliśmy rolę witamin C, D oraz E.

Publikacja ukazała się w w specjalnym zeszycie Vitamin, Mineral, and Diet Supplementation for Women Health w czasopiśmie Nutrients (IF= 6,706; 140 punktów MEN).

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Janina Markowska, and Adam Huczyński. 2022. „Role of Vitamin K in Selected Malignant Neoplasms in Women” (2022) Nutrients 14, no. 16: 3401, artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Przełomowe wyniki badań aktywności pochodnych monenzyny wobec komórek glejaka ukazały się w Biomedicine & Pharmacotherapy

Nasze najnowsze badania nad nowotworami przybrały nowy wymiar. Wymiar 3d. Dzięki współpracy z dr Alicją Urbaniak-Clausing możliwe stało się przebadanie w USA naszych pochodnych monenzyny na organoidach glejaka. To najnowszy model badań nad nowotworami mózgu. W badania biologiczne zaangażowało się bardzo wielu naukowców z USA. Nas chemików z Zakładu Chemii Medycznej cieszy to, że związki przez nas otrzymane mogły stać się materiałem do tych badań i że modyfikacja chemiczna poprawiła aktywność przeciwnowotworową monenzyny. Artykuł ukazał się w prestiżowym Biomedicine & Pharmacotherapy (IF= 7,719).

Alicja Urbaniak, Megan R. Reed, Billie Heflin, John Gaydos, Sergio Piña-Oviedo, Marta Jędrzejczyk, Greta Klejborowska, Natalia Stępczyńska, Timothy C. Chambers, Alan J. Tackett, Analiz Rodriguez, Adam Huczyński, Robert L. Eoff, Angus M. MacNicol,
„Anti-glioblastoma activity of monensin and its analogs in an organoid model of cancer” (2022) Biomedicine & Pharmacotherapy, 153, 113440, artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Stypendium Miasta Poznania dla Dominiki Czerwonki

Mgr Dominka Czerwonka otrzymała stypendium dla młodych badaczek i badaczy Miasta Poznania za za oryginalne badania poświęcone syntezie nowych pochodnych związków naturalnych o nadzwyczajnej aktywności przeciwnowotworowej. Serdecznie gratulujemy.

Więcej informacji do znalezienia pod linkiem (LINK)

Opublikowane w

Aktywność przeciwbakteryjna nowych pochodnych salinomycyny opisana w Journal of Antibiotics

Modyfikacja chemiczna salinomycyny jest obiecującą strategią otrzymywania jej nowych pochodnych o aktywności biologicznej lepszej niż niemodyfikowany związek.  W naszej najnowszej publikacji opisaliśmy potencjał przeciwbakteryjny biblioteki C1/C20 pojedynczo i podwójnie modyfikowanych pochodnych C20-epi-salinomycyny. Udowodniliśmy, że pojedynczo modyfikowane pochodne C20-epi-salinomycyny (a zwłaszcza jej estry 7, 9 i 11) wykazały doskonałe działanie hamujące przeciwko gronkowcom, zapobiegały tworzeniu się biofilmów bakteryjnych i nie wykazywały genotoksyczności.

Dominika Czerwonka, Małgorzata Podsiad, Joanna Stefańska, Michał Antoszczak, Adam Huczyński, Activity of singly and doubly modified derivatives of C20-epi-salinomycin against Staphylococcus strains (2022) Journal of Antibiotics 75, 445–453.

Opublikowane w

Nowe wyniki badań nad salinomycyną ukazały się w prestiżowym Journal of the American Chemical Society

Podczas swojego stażu w Instytucie Curie w Paryżu dr Michał Antoszczak we współpracy z grupą badawczą prof. Raphaëla Rodrigueza zsyntezowali  szereg nowych  związków  będący połączeniami różnych pochodnych salinomycyny  i dihydroartemizyniny  (artenimolu).  Badania biologiczne pokazały, że otrzymane koniugaty salinomycyny gromadzą   się w lizosomach i mogą reagować z kationami żelaza, uwalniając związki bioaktywne, indukując w ten sposób ferroptozę w komórkach nowotworu trzustki i organoidach pochodzących z biopsji gruczolakoraka trzustki. Wyniki otrzymanych badań  otwierają nową drogę do opracowania związków przeciwnowotworowych działających poprzez aktywację ferroptozy. Badania prowadzono w ramach programu stypendialnego im. Bekkera finansowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA) oraz grantu Uwertura 3 finansowanego przez NCN.

Publikacja ukazała się w Journal of the American Chemical Society (IF2020 = 15,419; punkty MEiN = 200). Cieszymy się, że doświadczenie zdobyte w Zakładzie Chemii Medycznej i nawiązana współpraca międzynarodowa doprowadziła dr Michała Antoszczka do publikacji w tak cenionym czasopiśmie. Serdecznie gratulujemy!

Michał Antoszczak, Sebastian Müller, Tatiana Cañeque, Ludovic Colombeau, Nelson Dusetti, Patricia Santofimia-Castaño, Christine Gaillet, Alain Puisieux, Juan Lucio Iovanna, and Raphaël Rodriguez, ”Iron-Sensitive Prodrugs That Trigger Active Ferroptosis in Drug-Tolerant Pancreatic Cancer Cells” (2022)  J. Am. Chem. Soc. https://doi.org/10.1021/jacs.2c03973.

Opublikowane w

Struktura produktu degradacji salinomycyny nie jest już tajemnicą

Salinomycna (SAL) – związek pochodzenia naturalnego wykazujący aktywność wobec komórek nowotworowych i macierzystych komórki nowotworowych jest modyfikowany chemicznie w naszej grupie od ponad 10 lat i był on niestety zawsze wrażliwy na środowisko kwaśne. Wielokrotnie bywało, że w mniej sprawnych rękach SAL ulegała rozpadowi. Głębiej nad tym problemem pochyliła się mgr Marta Jędrzejczyk i dzięki jej badaniom i współpracy z Prof. Janem Janczakiem (INTiBS PAN) udało nam się ustalić strukturę produkt rozpadu SAL w środowisku kwaśnym. Produkt kwasowej degradacji SAL został wyizolowany i scharakteryzowany strukturalnie metodami rentgenowskimi, FT-IR, NMR i DFT. Dodatkowo w celu sprawdzenia zdolności tego związku do kompleksowania kationów metali otrzymano również jego sól potasową (2-K) oraz szczegółowo zbadano struktury krystaliczne tych dwóch związków oraz ich struktury w roztworze. Stwierdzono, że struktura soli 2 i 2-K jest różna w postaci stałej i w roztworze. Metodą ESI MS wykazano, że związek 2 jest również zdolny do tworzenia kompleksów 1:1 i 2:1 z kationami Na+, K+ i Rb+. Po raz pierwszy wykazaliśmy, że produkt degradacji SAL nadal wykazuje właściwości jonoforetyczne.

Marta Jędrzejczyk, Jan Janczak, Adam Huczyński, „Molecular structure and spectroscopic studies of the product of acidic degradation of salinomycin and its potassium salt” ,
(2022) Journal of Molecular Structure, 1263, 133129, artykuł w otwartym dostępie

Opublikowane w

Nowy nabytek w Zakładzie Chemii Medycznej

Piszemy, aby się pochwalić naszym nowym nabytkiem. Nasz niezawodny chromatograf preparatywny Teledyne ISCO EZPrep Plus udało nam się wzbogacić w analizator masowy z jonizacją ESI. Dzięki temu wzmocnieniu aparaturowemu, możliwe będzie sprawne realizowanie projektu NCN „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe”. Zakup sfinansowano ze środków Narodowego Centrum Nauki, w ramach projektu OPUS 21 (2021/41/B/ST4/00088). Powyższe słowa nie opiszą naszej radości i podniecenia z wykonywanych analiz :-).  

Spektrometr masowy z jonizacją ESI
Elektrorozpylacz w spektrometrze mas PurIon™ Mass Spectrometer L (Teledyne ISCO)
PurIon™ Mass Spectrometer L (Teledyne ISCO)
Opublikowane w

Transport kationów przez błony biologiczne z użyciem pochodnych salinomycyny ukierunkowanych na mitochondria opisano w Bioelectrochemistry

W publikacji opisano właściwości biofizyczne zsyntezowanych w naszym zespole koniugatów salinomycyny z lipofilowym kationem trifenylofosfoniowym (TPP+), które zaprojektowano w celu ich ukierunkowania na mitochondria. Przyłączenie ugrupowania TPP+ przez łącznik triazolowy w pozycji C-20 salinomycyny (związek 5) zachowywało siłę działania salinomycyny, jako nośnika jonów, podczas gdy analogi z TPP+ połączonymi w pozycji C-1 SAL (związki 6, 8) były nieskuteczne. W planarnych dwuwarstwowych błonach lipidowych (BLM) analogi salinomycyny 6 i 8 wykazywały powolną relaksację prądu elektrycznego przy skoku napięcia. Jednak związek 5 wykazał znacznie szybszą relaksację prądu, co sugerowało jego wysoką przepuszczalność przez BLM, co skutkuje jego wyraźną siłą w transporcie kationów potasu i protonów zarówno przez sztuczne (liposomalne), jak i mitochondrialne błony. Wymiana kationów, w której pośredniczy związek 5 w mitochondriach, była bardziej aktywna niż ta spowodowana przez niemodyfikowaną salinomycynę, co najwyraźniej wynika z akumulacji związku 5 w mitochondriach.  

Publikacja ukazała się w prestiżowym czasopiśmie Bioelectrochemistry (IF = 5,37; czasopismo w dziesięciu najwyższych percentylach czasopism w kategorii biofizyka). Badania finansowano  z grantu  Narodowego Centrum Nauki – OPUS 21 (2021/41/B/ST4/00088)  o tytule „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe”.

Yuri N. Antonenko, Marta Jędrzejczyk, Tatyana I. Rokitskaya, Ljudmila S. Khailova, Elena A. Kotova, Adam Huczyński, “Rate of translocation across lipid bilayer of triphenylphosphonium-linked salinomycin derivatives contributes significantly to their K+/H+ exchange activity on membranes”, (2022)  Bioelectrochemistry, 145, 108089, publikacja w otwartym dostępie

Opublikowane w

Witamina C w nowotworach kobiecych

Nowy artykuł przeglądowy na temat wpływu suplementacji witaminą C na przebieg leczenia nowotworów kobiecych ukazał się w Nutrients (IF = 5,719; punkty MEN = 140 pkt.). To już trzecia witamina (po witaminie D3 i E), której wpływ na progresję nowotworów u kobiet opisano wraz z onkologami z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu: Prof. Janiną Markowską i Prof. Anną Markowską. Mamy nadzieję, że popularyzacja wiedzy na temat roli witamin przyczyni się do polepszenia rokowań chorych na choroby onkologiczne.

Markowska, A.; Antoszczak, M.; Markowska, J.; Huczyński, A. Role of Vitamin C in Selected Malignant Neoplasms in Women (2022) Nutrients, 14, 882.

Opublikowane w

Wyniki konkursu na stypendium NCN w projekcie OPUS21

W wyniku postępowania konkursowego ogłoszonego na stronach NCN dotyczącego wyłonienia dwóch kandydatów do stypendium naukowego NCN w konkursie OPUS 21 pt. „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe” (2021/41/B/ST4/00088) wyłoniono dwóch laureatów: mgr Martę Jędrzejczyk i mgr Michała Sulika – doktorantów Szkoły Doktorskiej Nauk Ścisłych UAM. Stypendystom gratulujemy.

link do oficjalnych wyników

Opublikowane w

Pochodne ironomycyny aktywne wobec komórek macierzystych – nowy artykuł ukazał się w ACS Org. Inorg. Au

Nowa pochodna salinomycyny, jej C20-propargilamina (ironomycyna) opracowana w zespole Raphaëla Rodrigueza z Instytutu Curie w Paryżu, posłużyła dr Michałowi Antoszczkowi jako cenny substrat do dalszej modyfikacji szkieletu salinomycyny z wykorzystaniem znanej reakcji cykloaddycji azydkowo-alkinowej (CuAAC). Ironomycyna wykazuje silniejszą aktywność i większą selektywność wobec CSC piersi w porównaniu z cząsteczką salinomycyny dlatego była obiecującym materiałem wyjściowym do opracowywania nowych kandydatów na leki przeciwnowotworowe.

Badanie in vitro nowych 1,2,3-triazolowych analogów ironomycyny względem ugruntowanego modelu komórek macierzystych nowotworu sutka (HMLER CD24low/CD44high) i odpowiadającego mu odpowiednika nabłonkowego (HMLER CD24high/CD44low) udowodniło, że aż cztery nowe związki charakteryzowały się wyższą aktywnością i lepszą selektywnością wobec CSC w porównaniu z ironomycyną.

Badania prowadzono we współpracy z Prof. Raphaëlem Rodriguezem z Instytutu Curie w Paryżu w ramach programu stypendialnego im. Bekkera finansowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA) oraz grantu Uwertura 3 finansowanego przez NCN.

Michał Antoszczak, Sebastian Müller, Ludovic Colombeau, Tatiana Cañeque, and Raphaël Rodriguez*Rapid Access to Ironomycin Derivatives by Click Chemistry (2022) ACS Org. Inorg. Au, ASAP article, artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Macierzyste komórki nowotworowe ulegają naszym związkom – nowy artykuł w ACS Organic & Inorganic Au

W ramach poszukiwania związków selektywnych wobec macierzystych komórek nowotworowych (CSC) zsyntetyzowano bibliotekę 18 nowych pochodnych salinomycyny (SAL). W porównaniu ze strukturą macierzystą nowo zsyntetyzowane produkty zawierały mono- lub dipodstawione grupy C20-epi-aminowe. Aktywność biologiczną tych związków oceniono wobec ludzkich mezenchymalnych komórek sutka (HMLER CD24low/CD44high), dobrze znanego modelu CSC sutka, i jego izogenicznej linii komórek nabłonkowych (HMLER CD24high/CD44low) pozbawionych właściwości CSC. Zdecydowana większość pochodnych SAL charakteryzowała się aktywnością na poziome stężeń nanomolowych. Badania prowadzono ze współpracą z Prof. Raphaëlem Rodriguezem z Instytutu Curie w Paryżu. W tym miejscu swoje naukowe staże odbywali mgr Dominika Czerwonka i dr Michał Antoszczak, a uzyskane tam wyniki stanowią podstawę tego artykułu.

Dominika Czerwonka, Sebastian Müller, Tatiana Cañeque, Ludovic Colombeau, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, Raphaël Rodriguez, Expeditive Synthesis of Potent C20-epi-Amino Derivatives of Salinomycin against Cancer Stem-Like Cells, (2022) ACS Organic & Inorganic Au, Articles ASAP, artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Artykuł opisujący aktywność przeciwnowotworową biokoniugatów kwasu lasalowego ukazał się w ACS Omega

W artykule opisano syntezę dziewięciu biokoniugatów kwasu lasalowego (LAS), w których cząsteczka LAS została połączona wiązaniem kowalencyjnym z wybranymi lekami przeciwnowotworowymi lub innymi aktywnymi składnikami przeciwnowotworowymi. Badania in vitro, przeprowadzone we współpracy z naukowcami z Katedry i Zakładu Biochemii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, pokazały iż ludzkie komórki raka prostaty (PC3) i ludzkie komórki pierwotnego raka jelita grubego (SW480) były zasadniczo bardziej wrażliwe na ekspozycję na pochodne LAS niż ludzkie keratynocyty (HaCaT). Ponadto wybrane produkty były silniejszymi induktorami późnej apoptozy i/lub martwicy w komórkach nowotworowych PC3 i SW480 w porównaniu z przerzutowym wariantem komórek raka okrężnicy (SW620). Aby ustalić mechanizm przeciwnowotworowy biokoniugatów LAS, zmierzono poziom interleukiny 6 (IL-6) i reaktywnych form tlenu (ROS). Badane związki istotnie ograniczały uwalnianie IL-6, podczas gdy poziom ROS był istotnie wyższy we wszystkich badanych liniach komórkowych.

Michał Antoszczak, Dagmara Otto-Ślusarczyk, Marta Kordylas, Marta Struga, Adam Huczyński, Synthesis of Lasalocid-Based Bioconjugates and Evaluation of Their Anticancer Activity, (2022), ACS Omega, artykuł w wolnym dostępie

Opublikowane w

Artykuł o przeciwbakteryjnych właściwościach monenzyny modyfikowanej w pozycji C-26

W 2022 roku ukazała się jako pierwsza w tym roku publikacja w Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters. W artykule tym przedstawiono syntezę i ocenę biologiczną C-26 pochodnych uretanowych i estrowych pochodnych monenzyny. Związki te przetestowano pod kątem ich działania przeciwdrobnoustrojowego wobec różnych szczepów Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Escherichia coli i Pseudomonas aeruginosa. Ponadto ich działanie przeciwpasożytnicze oceniano również z krwiobiegowymi formamiTrypanosoma brucei. Większość z otrzymanych związków była aktywna przeciwko różnym szczepom bakterii Gram-dodatnich, w tym S. epidermidis opornym na metycylinę, i wykazywała lepszą aktywność przeciwbakteryjną niż niemodyfikowana monenzyna.

Marta Jędrzejczyk, Natalia Stępczyńska, Greta Klejborowska, Małgorzata Podsiad, Joanna Stefańska, Dietmar Steverding, Adam Huczyński, „Synthesis and evaluation of antibacterial and trypanocidal activity of derivatives of monensin A” (2022) Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 58, 128521.

Opublikowane w

Oferta dwóch stypendiów naukowych NCN w projekcie OPUS 21

Nazwa jednostki: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, Zakład Chemii Medycznej

Nazwa stanowiska: Stypendysta – Doktorant

Wymagania:

– ukończone studia magisterskie na kierunku chemia lub pokrewnym;

– status doktoranta: uczestnik/uczestniczka studiów doktoranckich lub doktorant/ka szkoły doktorskiej z subwencją ministerialną;

– znajomość metod syntezy organicznej, chemii bioorganicznej, chemii związków naturalnych

– doświadczenie w pracy laboratoryjnej, szczególnie w zakresie preparatyki i metod charakterystyki związków pochodzenia naturalnego, oczyszczania związków przy pomocy chromatografii preparatywnej, znajomość technik spektroskopowych, korzystnie potwierdzone odpowiednim dorobkiem naukowym;

– uzyskane osiągnięcia naukowe (publikacje, patenty) lub inna udokumentowana forma aktywności badawczej (staże w jednostkach naukowych, konferencje naukowe), najlepiej potwierdzające zgodność dotychczasowych zainteresowań z zadaniami projektu;

– umiejętność samodzielnego planowania eksperymentów i analizowania wyników badań;

– znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie.

Opis zadań:

– udział w zadaniach badawczych w projekcie OPUS 21 NCN (2021/41/B/ST4/00088) „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe” (kierownik projektu: prof. dr hab. Adam Huczyński). Od Kandydata/Kandydatki na oferowane stanowisko oczekuje się aktywnego udziału w realizacji zadań badawczych przewidzianych w projekcie we współpracy z Kierownikiem projektu oraz innymi członkami zespołu;

– synteza nowych pochodnych salinomycyny i innych antybiotyków jonoforowych, jako nowych związków o aktywności przeciwnowotworowej;

– oczyszczanie otrzymanych związków z użyciem chromatografu preparatywnego;

– charakterystyka spektroskopowa otrzymanych związków;

-przygotowanie próbek do badań aktywności biologicznej i ich mechanizmów działania;

– przygotowywanie raportów okresowych oraz materiałów do publikacji naukowych.

Typ konkursu NCN: OPUS – ST

Termin składania ofert: 9 stycznia 2022, 23:59

Forma składania ofert: e-mail (adam.huczynski@amu.edu.pl)

Warunki zatrudnienia:

Kwota stypendium: 5000 zł/miesiąc wypłacane przez 36 miesięcy realizacji projektu,

Dodatkowe informacje:

Wymagane dokumenty:

– list motywacyjny skierowany do Kierownika niniejszego projektu z krótkim opisem zainteresowań naukowych Kandydata/Kandydatki;

– spis publikacji z numerami DOI

– CV zawierające szczegółowe informacje dotyczące pozostałych osiągnięć naukowych Kandydata/Kandydatki (prezentacji na międzynarodowych i krajowych konferencjach naukowych, wyróżnień wynikających z prowadzonych badań (stypendia, nagrody), opis doświadczeń naukowych zdobytych w kraju i za granicą (staże, warsztaty i szkolenia naukowe, udział w projektach badawczych itp.);

– kopia dyplomu ukończenia studiów II-go stopnia;

– kopia dokumentu potwierdzająca status doktoranta;

– skan dokumentu potwierdzającego znajomość języka angielskiego

– podpisane oświadczenie o zgodzie na przetwarzanie danych osobowych w treści „Zgodnie z art. 6 ust.1 lit. a ogólnego rozporządzenia o ochronie danych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz. U. UE L 119/1 z dnia 4 maja 2016r.) wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych innych niż wskazane w art. 221 Kodeksu Pracy (imię, imiona i nazwisko; imiona rodziców; data urodzenia; miejsce zamieszkania; adres do korespondencji; wykształcenie; przebieg dotychczasowego zatrudnienia), zawartych w mojej ofercie pracy dla potrzeb aktualnej rekrutacji”.

Miejsce i forma składania ofert:

Zgłoszenia proszę kierować na adres e-mailowy: adam.huczynski@amu.edu.pl

Stypendium zostanie przyznane zgodnie z zasadami zawartymi w Regulaminie przyznawania stypendiów naukowych w projektach badawczych finansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki wprowadzonym uchwałą Rady NCN nr 25/2019 z dnia 14 marca 2019. W przypadku rezygnacji wyłonionego kandydata, rezerwuje się prawo wskazania kolejnego kandydata z listy rankingowej.

Opublikowane w

Grant OPUS 21 zdobyty przez prof. Adama Huczyńskiego

Projekt pod tytułem „Koniugaty celujące w mitochondria jako nowe środki przeciwnowotworowe” zdobył finansowanie Narodowego Centrum Nauki (NCN) w ramach konkursu OPUS 21. Kierownikiem grantu jest prof. dr hab. Adam Huczyński, a jego wartość to 1 534 300 zł. W panelu ST4 ( Nauki ścisłe i techniczne: Chemia) złożono 118 projektów, a tylko 23 uzyskały finasowanie NCN.

Opublikowane w

Nowy artykuł dotyczący syntezy układów tetrahydroizochinolinowych ukazał się w Beilstein Journal of Organic Chemistry

Artykuł przedstawiający aplikacyjne użycie reakcji Petasisa oraz następnie reakcji podwójnej cyklizacji Pomeranza–Fritscha do syntezy nowych pochodnych tetrahydroizochinoliny przedstawiły w swojej publikacji dr Agniszka Grajewska i prof. UAM dr hab. Maria Chrzanowska. Ugrupowanie tetrahydroizochinolinowe występuje w szeregu naturalnych i syntetycznych biologicznie aktywnych związków, wśród nich dużą grupę stanowią alkaloidy izochinolinowe.

Agnieszka Grajewska,  Maria Chrzanowska,  Wiktoria Adamska,  „Synthesis of new substituted 7,12-dihydro-6,12-methanodibenzo[c,f]azocine-5-carboxylic acids containing a tetracyclic tetrahydroisoquinoline core structure”, (2021) Beilstein J. Org. Chem. 17, 2511–2519.  artykuł open access

Opublikowane w

Michał Sulik z medalem „Za wybitne osiągnięcia w nauce i wyróżniający udział w życiu Uniwersytetu”

Mgr Michał Sulik – nasz nowy doktorant i wieloletni współpracownik (był z nami od czasów wolontariatu aż do magisterki) otrzymał na inauguracji roku akademickiego 2021/2022 medal „Za wybitne osiągnięcia w nauce i wyróżniający udział w życiu Uniwersytetu”. Michał jest współautorem czterech publikacji w prestiżowych czasopismach naukowych takich jak: Biomedicine and Pharmacotherapy, Biomolecules, Bioorganic and Medicinal Chemistry Letters,  European Journal of Medicinal Chemistry oraz kierownikiem Diamentowego Grantu. Michał jesteśmy z Ciebie dumni i serdecznie gratulujemy!

Więcej informacji pod linkiem

Opublikowane w

Publikacja opisująca właściwości pochodnych tiokolchicyny ukazała się w Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters

Za pomocą reakcji redukcyjnego aminowania mgr Dominika Czerwonka otrzymała serię  22 aminowych analogów tiokolchicyny. Aktywność przeciwproliferacyjną tych związków testowano wobec czterech linii komórek nowotworowych. Testowane analogi wykazywały wartości IC50 w zakresie przy stężeniach nanomolowych, przy wysokich wskaźnikach selektywności, a co najważniejsze, były w stanie przełamać lekooporność linii komórkowej ludzkiego gruczolakoraka okrężnicy (LoVo/DX).

Dominika Czerwonka, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, ”Synthesis of thiocolchicine amine derivatives and evaluation of their antiproliferative activity, (2021) Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 128382; artykuł open access.

Opublikowane w

Publikacja na temat triazolowych pochodnych kolchicyny ukazała się w ACS Omega

To już piąta publikacja, w której opisano syntezę nowych pochodnych kolchicyny, które otrzymała mgr inż. Julia Krzywik w ramach swojego doktoratu wdrożeniowego realizowanego w firmie TriMen Chemicals. Najnowsza praca, która ukazała się w ACS Omega opisuje syntezę serii nowych triazolowych pochodnych kolchicyny i ich właściwości przeciwproliferacyjnych wobec ludzkich komórek nowotworowych.

Julia Krzywik, Anna Nasulewicz-Goldeman, Witold Mozga, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, ”Novel Double-Modified Colchicine Derivatives Bearing 1,2,3-Triazole: Design, Synthesis, and Biological Activity Evaluation”, (2021) ACS Omega 6 (40), 26583-26600 artykuł open access.

Opublikowane w

Sukcesy Julii Krzywik

Julia Krzywik nasza doktorantka wdrożeniowa z firmy TriMen Chemicals zdobyła I miejsce za najlepszy poster naukowy oraz nagrodę specjalną za najlepszy komunikat naukowy w sekcji nauk chemicznych konferencji XIV Kopernikańskie Seminarium Doktoranckie, odbywającej się na Wydziale Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w dniach 20-22.09.2021r. Serdecznie gratulujemy!

Opublikowane w

Artykuł przeglądowy na temat roli witaminy E w przebiegu chorobowym złośliwych nowotworów u kobiet opublikowano w Nutrition and Cancer

Witamina E, jest silnym przeciwutleniaczem, który chroni wielonienasycone kwasy tłuszczowe przed utlenianiem i ma zdolność ograniczania peroksydacji lipidów, co ma znaczenie w leczeniu chorób serca, miażdżycy, zaburzeń mięśniowych czy niepłodności u mężczyzn. Badania in vitro pokazują, że jednym z działań witaminy E jest również zmniejszenie aktywności macierzystych komórek nowotworowych, które odpowiadają za wznowę, przerzuty i chemoodporność nowotworów. W literaturze naukowej coraz częściej pojawiają się doniesienia o udziale witaminy E nie tylko w ochronie przed mutagennym działaniem reaktywnych form tlenu, ale także w jej działaniu antyangiogennym oraz zdolnością do hamowania inwazji i przerzutów komórek nowotworowych.

W tym kontekście szczególnie interesująca wydaje się rola witaminy E w profilaktyce procesu nowotworowego wybranych nowotworów złośliwych u kobiet. W niniejszym artykule przeglądowym przedstawiliśmy wyniki badań nad potencjalnym przeciwnowotworowym działaniem witaminy E w walce z rakiem piersi, szyjki macicy, endometrium i jajnika. Praca powstała w ramach wieloletniej współpracy z poznańskimi onkologami ginekologicznymi Prof. Janiną Markowską i Prof. Anną Markowską.

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Janina Markowska, Adam Huczyński, ” Role of Vitamin E in Selected Malignant Neoplasms in Women”, (2021) Nutrition and Cancer, https://doi.org/10.1080/01635581.2021.1952626

W ramach tej współpracy ostatnio udostępniono również rozdział e-booka: Janina Markowska, Adam Huczynski, Zbigniew Kojs, Anna Markowska: The Role of Cancer Stem Cells (CSCs) in Gynecological Malignancies, (2021) OBSTETRICS AND GYNECOLOGY

Opublikowane w

Właściwości przeciwnowotworowe pojedynczo i podwójnie modyfikowanych pochodnych 20-epi-salinomycyny opisano na łamach European Journal of Pharmacology

W naszej najnowszej publikacji, powstałej we współpracy z naukowcami z grupy badawczej pod kierownictwem Prof. Marty Strugi z Katedry i Zakładu Biochemii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przebadano szeroką grupę aż 24 pojedynczo i podwójnie modyfikowanych pochodnych C20-epi-salinomycyny. Nasze badania wykazały hamujące działanie otrzymanych związków wobec pierwotnych i przerzutowych komórek nowotworu okrężnicy oraz silniejsze od niemodyfikowanej salinomycyny działanie cytotoksyczne na komórki przerzutowego nowotworu prostaty. Niektóre pochodne salinomycyny wykazywały obiecującą aktywność przeciwnowotworową lecz bez toksycznego wpływu na komórki nienowotworowe (w przeciwieństwie do powszechnie stosowanego leku onkologicznego doksorubicyny). Pochodne salinomycyny wywoływały późną apoptozę w komórkach raka okrężnicy i martwicę w komórkach raka prostaty, a także zmniejszały wydzielanie interleukiny 6 (IL-6) w tych komórkach.

Dominika Czerwonka, Magdalena Mielczarek-Puta, Michał Antoszczak, Aleksandra Cioch, Marta Struga, Adam Huczyński, „Evaluation of the anticancer activity of singly and doubly modified analogues of C20-epi-salinomycin” (2021) European Journal of Pharmacology, Vol. 908, 174347, publikacja open access

Opublikowane w

Publikacja na temat aktywności przeciwproliferacyjnej nowych tiomocznikowych i mocznikowych pochodnych kolchicyny

To już czwarta publikacja Julii Krzywik, która realizuje swój wdrożeniowy doktorat w firmie TRIMEN Chemicals. Tym razem uzyskała ona nowe pochodne 10-metyloaminokolchicyny modyfikując pozycję C-7 poprzez wstawienie ugrupowań mocznikowych, tiomocznikowych oraz guanidyny.

Julia Krzywik, Ewa Maj, Anna Nasulewicz-Goldeman, Witold Mozga, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, „Synthesis and antiproliferative screening of novel doubly modified colchicines containing urea, thiourea and guanidine moieties”, (2021) Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, Volume 47, 128197, publikacja open access

Opublikowane w

Nasze związki skuteczne wobec raka piersi – nowa publikacja w Biomedicine & Pharmacotherapy

Pochodne salinomycyny z naszego laboratorium dowiodły swojej skuteczności w walce z nowotworem piersi i walce z nowotworowymi komórkami macierzystymi. Jedna z naszych najbardziej biochemiczno-onkologicznych prac zrealizowana TYLKO dzięki współpracy z naukowcami z USA. Pojedynczo i podwójnie modyfikowane analogi salinomycyny były aktywniejsze w stosunku do komórek raka piersi MDA-MB-231 niż niemodyfikowana salinomycyna. Najaktywniejszy związek indukował fragmentację DNA i apoptotyczną śmierć komórek w monowarstwie komórek nowotworowych i organoidach oraz zmniejszał potencjał tworzenia kolonii i migracji komórek nowotworowych w większym stopniu niż salinomycyna. Dziękujemy dr Alicji Urbaniak i wszystkim naukowcom z USA za tak owocną współpracę.

Alicja Urbaniak, Megan R. Reed, Daniel Fil, Anika Moorjani, Sarah Heflin, Michał Antoszczak, Michał Sulik, Adam Huczyński, Michalina Kupsik, Robert L. Eoff, Melanie C. MacNicol, Timothy C. Chambers, Angus M. MacNicol, „Single and double modified salinomycin analogs target stem-like cells in 2D and 3D breast cancer models”, (2021) Biomedicine & Pharmacotherapy, Volume 141, 111815, praca w otwartym dostępie

Opublikowane w

Wyniki wspólnych badań z przemysłem ukazały się w European Journal of Medicinal Chemistry

To już trzecia publikacja naukowa, która powstała w ramach doktoratu wdrożeniowego Julii Krzywik pracującej w firmie TRIMEN CHEMICALS z Łodzi.  W pracy opisano syntezę nowych karbaminianowych i tiokarbaminianowych pochodnych 10-demetoksy-10-metyloaminokolchicyny oraz szczegółowe badania krystalograficzne i strukturalne 4 spośród otrzymanych związków.  

Wszystkie pochodne kolchicyny  zostały przetestowane pod kątem ich aktywności przeciwproliferacyjnej wobec czterech linii komórkowych ludzkich nowotworów. Większość badanych związków wykazywała większą cytotoksyczność i charakteryzowała się wyższym współczynnikiem selektywności od standardowych leków przeciwnowotworowych, takich jak cisplatyna i doksorubicyna oraz od niezmodyfikowanej kolchicyny. Badania dokowania molekularnego potwierdziły zdolność otrzymanych związków do wiązania się z kolchicynowym miejscem wiążącym w tubulinie (ang. colchicine binding site , CBS).

Julia Krzywik, Maral Aminpour, Jan Janczak, Ewa Maj, Mahshad Moshari, Witold Mozga, Joanna Wietrzyk, Jack. A. Tuszyński, Adam Huczyński, ”An insight into the anticancer potential of carbamates and thiocarbamates of 10-demethoxy-10-methylaminocolchicine”, (2021), European Journal of Medicinal Chemistry, 113282.

Opublikowane w

Publikacja dotycząca syntezy i badań strukturalnych pochodnych cytyzyny ukazała się w Crystals

Cytyzyna jest produktem naturalnym izolowanym ze złotokapu (Laburnum anagyroides). Związek ten wykazuje powinowactwo do receptorów nikotynowo-acetylocholinowych (nAChR). Ze względu na podobny sposób działania i mniejszą toksyczność (-)-cytyzyna jest powszechnie stosowana jako substytut nikotyny w terapii antynikotynowej (w Polsce w preparatach Tabex oraz Desmoxan).

W publikacji opisano syntezę ośmiu nowych pochodnych (-)-cytyzyny oraz ich charakterystykę spektroskopową oraz strukturę krystalograficzną.

Przybył, Anna K.; Grzeskiewicz, Anita M.; Kubicki, Maciej, „Weak Interactions in the Structures of Newly Synthesized (–)-Cytisine Amino Acid Derivatives”, (2021) Crystals, 11, 146.

Opublikowane w

Publikacja opisująca syntezę oraz właściwości przeciwnowotworowe nowych podwójnie i potrójnie modyfikowanych pochodnych kolchicyny ukazała się w Bioorganic & Medicinal Chemistry

W tym artykule opisujemy syntezę serii nowych, podwójnie i potrójnie modyfikowanych pochodnych kolchicyny. Pochodne te testowano na komórkach pierwotnej ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL-5) i na kilku liniach komórek nowotworowych, w tym A549, MCF-7, LoVo i LoVo/DX. Większość zsyntetyzowanych związków wykazywała korzystny wskaźnik selektywności (SI), szczególnie dla linii komórkowych ALL-5 i LoVo. Analiza cyklu komórkowego najsilniej działających związków na liniach komórkowych ALL-5 i MCF-7 ujawniła kontrastujące efekty, gdzie zatrzymanie fazy M obserwowano w komórkach MCF-7, ale nie w komórkach ALL-5. Nasze badania wskazują, że analogi 7-deacetylo-10-tiokolchicyny i 4-jodo-7-deacetylo-10-tiokolchicyny są obiecującymi związkami użytecznymi z walce z różnymi typami nowotworów.

Greta Klejborowska, Alicja Urbaniak, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Mahshad Moshari, Jordane Preto, Jack A. Tuszynski, Timothy C. Chambers, Adam Huczyński, „Synthesis, anticancer activity and molecular docking studies of N-deacetylthiocolchicine and 4-iodo-N-deacetylthiocolchicine derivatives”, (2021) Bioorganic & Medicinal Chemistry, 32, 116014.

Opublikowane w

Publikacja opisująca izomeryzację pochodnych kolchicyny pod wpływam promieniowania UV ukazała się w Journal of Organic Chemistry

Kolchicyna jest składnikiem kilku leków stosowanych w leczeniu dny moczanowej, zapaleniu osierdzia i rodzinnej gorączki śródziemnomorskiej. Ponadto związek ten wykazuje wysoką aktywność antymitotyczną, zatrzymując między innymi podziały komórek nowotworowych. Fotoizomeryzacja kolchicyny dezaktywuje jej właściwości przeciwzapalne i antymitotyczne. Jednak pomimo licznych doniesień o pochodnych kolchicyny, ich fotostabilność nie została nigdy zbadana. Nasza publikacja opisuje wpływ przegrupowania wywołanego promieniowaniem UV na strukturę i aktywność biologiczną nowych N-podstawionych pochodnych kolchicyny. Badania fotochemiczne pozwoliły zaproponować mechanizm przegrupowania wywoływanego promieniowaniem UV.

Photoinduced Skeletal Rearrangement of N-Substituted Colchicine Derivatives” (2021) Journal of Organic Chemistry
 Photoisomerization mechanism scheme of N-substituted colchicines (TA, transient absorption; PT, proton transfer)

Dominika Czerwonka, Szymon Sobczak, Tomasz Pędziński, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Lech Celewicz, Andrzej Katrusiak, Adam Huczyński, ”Photoinduced Skeletal Rearrangement of N-Substituted Colchicine Derivatives” (2021) Journal of Organic Chemistry Article,  ASAP, https://doi.org/10.1021/acs.joc.0c02507

Praca jest dostępna w ramach „open access article”.

Opublikowane w

Pochodne salinomycyny działają na najbardziej agresywne komórki raka piersi – publikacja w European Journal of Pharmacology

W tej publikacji, wraz z naukowcami z Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, zbadaliśmy działanie przeciwnowotworowe salinomycyny i jej wybranych amidów i estrów wobec komórek nowotworu piersi, w tym wysoce agresywnych, potrójnie negatywnych komórek MDA-MB-231. Potrójnie negatywnego raka piersi (ang. triple negative breast cancer, TNBC) ma około 10-15 proc. pacjentek z rakiem piersi. Charakteryzuje go duża agresywność objawiająca się szybkim wzrostem i wzmożonymi przerzutami. Dodatkowo trudno go diagnozować we wczesnym stadium, gdyż jest słabo wykrywalny w mammografii. Uzyskane przez nas estrowe pochodne salinomycyny działały silniej od niemodyfikowanej salinomycyny i jej pochodnych amidowych. Dwa estry salinomycyny (ester 2,2,2-trifluoroetylowy i ester benzotriazolowy) zwiększają poziom białek p-eIF2α (Ser51) i IRE1α. Dodatkowo zaobserwowano podwyższony poziom wskaźników uszkodzenia DNA, takich jak białko γH2AX i modyfikowana guanina (8-oxoG). Odkrycia te sugerują, że apoptoza komórek MCF-7 (komórki nabłonkowe ludzkiego raka piersi posiadające receptory estrogenowe, progesteronowe oraz charakteryzujące się obecnością mutacji w genie kodującym białko egzekutorowe procesu apoptozy – kaspazę-3) i MDA-MB-231 (komórki nabłonkowe ludzkiego raka piersi, estrogenowo- i progesteronoweo- niezależne, charakteryzujące się wysoką inwazyjnością, związaną z obecnością receptorów nabłonkowego czynnika wzrostu (EGFR) i Toll-podobnego receptora 2 (TLR-2)) indukowana przez najbardziej aktywne estry salinomycyny może wynikać z powiązania między stresem retikulum endoplazmatycznego a mechanizmami odpowiedzi na uszkodzenie DNA.  Warto również podkreślić, że pochodne salinomycyny wykazywały mniejszą toksyczność, gdy były stosowane wobec nienowotworowych prawidłowych komórek fibroblastów piersi.

Dominika Kuran, Sylwia Flis, Michał Antoszczak, Marlena Piskorek, Adam Huczyński, Ester derivatives of salinomycin efficiently eliminate breast cancer cells via ER-stress-induced apoptosis, (2021) European Journal of Pharmacology, 893, 173824.

Opublikowane w

Wyniki badań naukowców z University of Arkansas for Medical Sciences i Prof. Adama Huczyńskiego ukazały się w European Journal of Pharmacology

Badania dotyczyły głównie paklitakselu – leku przeciwnowotworowego szeroko stosowanego w leczeniu raka piersi, jajnika, płuc i innych nowotworów. Zbadano działanie paklitakselu ex vivo w świeżych eksplantowanych hodowlach ludzkich guzów piersi. Nieoczekiwanie zauważono, że paklitaksel nie wywoływał śmierci komórek nowotworowych w hodowli eksplantacyjnej, w przeciwieństwie do kilku innych środków cytotoksycznych użytych w badaniach. Badania pokazały, że systemy eksplantacyjnej kultury mogą być nieodpowiednie do badania leków cytotoksycznych, w przypadku gdy istnieje opóźnienie między pierwotnym i wtórnym sposobem działania leku. To odkrycie rzuca nowa światło na temat badań ex vivo i ich zastosowania w badaniach nowych kandydatów na leki przeciwnowotworowe.

Alicja Urbaniak, Sergio Piña-Oviedo, Youzhong Yuan, Adam Huczyński, Timothy C. Chambers, Limitations of an ex vivo breast cancer model for studying the mechanism of action of the anticancer drug paclitaxel, European Journal of Pharmacology, 2021, 891, 173780.


Opublikowane w

Wpływ statyn na przebieg choroby nowotworowej – nowa praca przeglądowa ukazała się na łamach Pharmaceuticals

Statyny – to klasa małych bioaktywnych cząsteczek, które obniżają poziom cholesterolu i dlatego są powszechnie stosowane w leczeniu i zapobieganiu różnym chorobom sercowo-naczyniowym. Ze względu na swoje pierwotne wskazania medyczne statyny należą obecnie do grupy najczęściej przepisywanych leków na świecie. Statyny mogą również wpływać na proliferację komórek nowotworowych, ich migrację i angiogenezę oraz odgrywać pozytywną rolę w chemoprewencji raka, dzięki czemu są doskonałymi kandydatami do wykorzystania w onkologii. W artykule dokonujemy przeglądu i omawiamy wpływ stosowania statyn na leczenie trzech typów nowotworów: nowotworu piersi, macicy i jajnika – nowotworów o największej śmiertelności wśród nowotworów ginekologicznych.

Markowska, A.; Antoszczak, M.; Markowska, J.; Huczyński, A. „Statins: HMG-CoA Reductase Inhibitors as Potential Anticancer Agents against Malignant Neoplasms in Women”, Pharmaceuticals 2020, 13, 422.

Opublikowane w

Nasz artykuł opisujący aktywność przeciwpasożytniczą nowych pochodnych salinomycyny ukazał się w European Journal of Medicinal Chemistry

Poszukując nowych związków skutecznych przeciwko trypanosomatozie afrykańskiej (śpiączce afrykańskiej) dokonaliśmy syntezy serii nowych analogów C20-epi-salinomycyny. Wśród otrzymanych związków znalazły się takie, które cechowała bardzo dobra aktywność i selektywność działania wobec świdrowców Trypanosoma brucei.

Dominika Czerwonka, Yzobelle Barcelos, Dietmar Steverding, Aleksandra Cioch, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, ”Singly and doubly modified analogues of C20-epi-salinomycin: A new group of antiparasitic agents against Trypanosoma brucei”, European  Journal of Medicinal Chemistry, 2021, 209, 112900.

Opublikowane w

Artykuł o repozycjonowaniu leków przeciwdepresyjnych i przeciwpsychotycznych ukazał się w Current Medicinal Chemistry

Zmiana przeznaczenia leku, znana również jako repozycjonowanie/reprofilacja leku, może być nową strategią poszukiwania alternatywnych zastosowań dobrze znanych leków, które wykraczają poza zakres ich pierwotnych wskazań medycznych. Do grupy związków, które można uznać za potencjalnych kandydatów na leki onkologiczne zaliczyć można również niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpsychotyczne. W artykule przeglądowym napisanym wraz z poznańskimi lekarzami onkologami przedstawiamy przegląd niektórych leków przeciwdepresyjnych i leków przeciwpsychotycznych, które być może w niedalekiej przyszłości, mogłyby zostać wykorzystane jako nowe chemioterapeutyki w leczeniu nowotworów lub wykazywać działanie zapobiegawcze oraz terapeutyczne u pacjentów onkologicznych.

Michał   Antoszczak,  Anna   Markowska,   Janina   Markowska,  Adam   Huczyński, “Antidepressants and antipsychotic agents as repurposable oncological drug candidates”, Current Medicinal Chemistry, 2020, vol. 27, 1-34.

Opublikowane w

Artykuł przeglądowy o roli witaminy D w przebiegu chorób nowotworowych i ich terapii ukazał się w Nutrition

W naszym artykule przeglądowym opisano wyniki badań nad poszukiwaniem korelacji między poziomem witaminy D3 a zachorowalnością na raka lub śmiertelnością przez niego wywołaną.  Przeciwnowotworowe właściwości witaminy D3 potwierdzają jej istotną rolę w profilaktyce, przebiegu klinicznym choroby nowotworowej i całkowitym czasie przeżycia. Wykazano również, że witamina D3  może służyć  jako biomarker w niektórych nowotworach i przy wysokim poziomie witamina D3 może sprzyjać skutecznej terapii przeciwnowotworowej. W artykule tym skoncentrowano się nad rolą witaminy D3 w najczęściej występujących nowotworach, takich jak nowotwory jelita grubego, prostaty, piersi, jajnika, endometrium, pęcherza i czerniaka złośliwego.

Anna Markowska, Michał Antoszczak, Zbigniew Kojs, Wiesława Bednarek, Janina Markowska, Adam Huczyński, „Role of vitamin D3 in selected malignant neoplasms”,
Nutrition, 2020, 110964,

Opublikowane w

Diamentowy Grant dla Michała Sulika

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozstrzygnął dziewiąty konkurs w ramach programu Diamentowy Grant na finansowanie projektów dla wybitnie uzdolnionych studentów prowadzących badania naukowe na wysokim poziomie i posiadających wyróżniający się dorobek naukowy.
Tegorocznym laureatem został Michał Sulik – student współpracujący z grupą Prof. Adama Huczyńskiego. Na realizację swojego projektu zatytułowanego „Synteza oraz badania właściwości przeciwnowotworowych i przeciwpasożytniczych nowych pochodnych iwermektyny” otrzymał on kwotę 220 tysięcy złotych. Michałowi gratulujemy i życzymy powodzeniach w syntezach.
Iwermektyna (IWR) to związek wykazujący niezwykle szerokie spektrum aktywności przeciwpasożytniczej, dzięki czemu znalazł on powszechne zastosowanie w leczeniu najróżniejszych chorób, między innymi ślepoty rzecznej (onchocerkozy), słoniowacizny, węgorczycy, świerzbu oraz wszawicy. Stosowanie IWR od 1987 roku znacząco poprawiło nie tylko jakość życia ludzi w krajach Afryki Subsaharyjskiej, Indiach i wielu innych, ale również umożliwiło leczenie chorób, które wcześniej niosły pewną śmierć.
Za odkrycie oraz badania nad iwermektyną przyznana została Nagroda Nobla w 2015 roku w dziedzinie fizjologii/medycyny. IWR dzięki swojej skuteczności, wszechstronności oraz bezpieczeństwu stosowania tak znacząco wpłynęła na świat medycyny, że wielu naukowców określa ją mianem „wonder drug” (cudowny lek), przyrównując ją chociażby do aspiryny czy penicyliny.
Poza aktywnością wobec pasożytów, w ostatnich latach pojawia się coraz więcej artykułów naukowych traktujących o niezwykle interesującej aktywności przeciwnowotworowej IWR, w tym wobec lekoopornych oraz macierzystych komórek nowotworowych.
Ostatnie badania wykazało, że iwermektyna jest inhibitorem wirusa wywołującego COVID-19 (SARS-CoV-2). Jednokrotne podanie leku umożliwiająca około 5000-krotną redukcję wirusa w hodowli komórkowej już po 48 godzinach.
Opublikowane w

Dominika Czerwonka – została laureatką w konkursie ETIUDA 8

Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki ósmej edycji konkursu ETIUDA. Laureatką tej edycji konkursu została mgr Dominika Czerwonka. Rywalizacja była bardzo duża, gdyż wnioski złożyło aż 448 młodych doktorantów i doktorantek, a finansowanie przyznano tylko 84 z nich. W ramach stypendium Dominika Czerwonka odbędzie również 3 miesięczny naukowy w zespole naukowym Prof. Raphaëla Rodrigueza w Instytucie Curie w Paryżu. Dominice gratulujemy i życzymy wytrwałości w realizacji projektu.

Opublikowane w

Artykuł o dimerach antybiotyków jonoforowych ukazał się w Biomolceules

W naszym artykule opisaliśmy syntezę serii oryginalnych homo- i heterodimerów jonoforów, w których dwie cząsteczki salinomycyny zostały połączone za pomocą łączników triazolowych oraz takie, w których salinomycyna jest połączona z kwasem lasalowym, monenzyną lub kwasem betulinowym tworząc „mieszane” struktury dimeryczne. Otrzymane dimery wykazały niezwykle ciekawe właściwości przeciwnowotworowe.

Michał Sulik, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, „Synthesis and Anticancer Activity of Dimeric Polyether Ionophores”, Biomolecules 2020, 10, 1039.

Opublikowane w

Publikacja na temat przeciwnowotworowych właściwości nowych pochodnych kolchicyny ukazała się w Molecules.

Z przyjemnością informujemy, że w MOLECULES ukazała się pierwsza praca będąca efektem współpracy pomiędzy przemysłem (firma TriMen Chemicals z Łodzi) a naukowcami z rożnych ośrodków naukowych. Publikacja jest wynikiem badań prowadzonych w ramach realizacji doktoratu wdrożeniowego Julii Krzywik.

Julia Krzywik, Witold Mozga, Maral Aminpour, Jan Janczak, Ewa Maj, Joanna Wietrzyk, Jack A. Tuszyński, Adam Huczyński, „Synthesis, Antiproliferative Activity and Molecular Docking Studies of Novel Doubly Modified Colchicine Amides and Sulfonamides as Anticancer Agents” (2020) Molecules, 25(8), 1789.

Opublikowane w

Kolchicyna – nowa nadzieja na lek zwalczający COVID-19?

W badaniu klinicznym o nazwie COLCORONA kolchicyna jest stosowana w celu zmniejszenia nadmiernej reakcji zapalnej wywołanej przez koronawirus. Reakcja zapalna prowadzić może do zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS), niewydolności narządów i śmierci. U niektórych osób zarażonych koronawirusem reakcja układu odpornościowego nazywana „burzą cytokin” powoduje powstanie zbyt wielu przekaźników odpornościowych. Oznacza to, że główne części ciała stają się bardzo zaognione i nie mogą prawidłowo działać. Płuca powoli wypełniają się, co powoduje poważne problemy z oddychaniem i zapalenie płuc. Serce, wątroba i nerki również mogą ulec zapaleniu, co może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet niewydolności narządów i śmierci. Kolchicyna będzie stosowana ze względu na jej znane działanie przeciwzapalne. Zmniejszając nadmierne stany zapalne podczas leczenia COVID-19 lekarze z Montreal Heart Institute mają nadzieję, że u chorych leczonych kolchicyną układ odpornościowy organizmu będzie w stanie walczyć z koronawirusem i zmniejszy się liczba powikłań takich jak zapalenia płuc oraz niewydolność narządów, co pozwoli uchronić pacjentów od śmierci.
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04322682

Również naukowcy z National and Kapodistrian University of Athens planują użyć kolchicyny w klinicznych badaniach skupionych na leczeniu chorych na COVID-19.
https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04326790

Opublikowane w

Koronawirus COVID-19 – publikacje naszego współpracownika z University of Alberta

Koronawirus wywołujący chorobę COVID-19 (ang. corona-virus-disease-2019 – choroba koronawirusowa z 2019 roku) jest obecnie obiektem bardzo intensywnych badań. Pierwszy przypadeki COVID-19 zanotowano w chińskim mieście Wuhan, a obecnie infekcje wykrywane są w Polsce i na całym świecie. Wirus ten jest przyczyną ciężkiej niewydolności oddechowej i jest śmiertelnym zagrożeniem, zwłaszcza dla starszych ludzi.
Prof. Jack Tuszynski, z którym od lat współpracujemy, wraz ze swoimi współpracownikami opublikował niedawno dwie publikacje, które są szybką odpowiedzią na brak leków na koronawirusa. Zainteresowanym polecamy artykuły, a profesorowi Tuszynskiemu i współpracownikom szczerze gratulujemy.

Maria Bzówka, Karolina Mitusińska, Agata Raczyńska, Aleksandra Samol, Jack Tuszyński, Artur Góra, „Molecular Dynamics Simulations Indicate the COVID-19 Mpro Is Not a Viable Target for Small-Molecule Inhibitors Design” bioRxiv 2020.02.27.968008

Sahu, K.; Noskov, S.; Tuszynski, J.; Houghton, M.; Tyrrell, D.L. Computational Screening of Molecules Approved in Phase-I Clinical Trials to Identify 3CL Protease Inhibitors to Treat COVID-19. Preprints 2020, 2020040015

The differences between the SARS-CoV Mpro and COVID-19 Mpro structures. (A) The overall structure of both SARS-CoV and COVID-19 Mpros with differing amino acids marked as black (SARS-CoV Mpro) and blue (COVID-19 Mpro). (B) Close-up of the active site cavity and bound N3 inhibitor into SARS-CoV (black sticks) and COVID-19 (blue sticks) Mpros. The catalytic water molecule that resembles the position of the third member of the catalytic triad adopted from the cysteine proteases is shown for both SARS-CoV (black sphere) and COVID-19 (blue sphere) Mpros. The active site residues are shown as red sticks and the proteins’ structures are shown in surface representation. The differing residues in position 46 located near the entrance to the active site are marked with an asterisk (*) on the (A) and as blue and black lines on the (B) panel.
Opublikowane w

Artykuł opisujący aktywność in vitro i ex vivo pochodnych kolchicyny ukazał się Journal of Biochemical and Molecular Toxicology

W wyniku kontynuowania współpracy z naukowcami z USA (Department of Biochemistry and Molecular Biology, University of Arkansas for Medical Sciences) przebadano serię 17 wybranych N-karbaminianowych pochodnych N-deacetylo-4-(bromo/chloro/jodo)tiokolchicyny na dwóch typach pierwotnych komórek nowotworowych obejmujących ostrą limfoblastyczną białaczkę (ALL) i ludzki nowotwór piersi (BC) pochodzące z dwóch różnych podtypów nowotworów, ER+ inwazyjny rak stopnia III (IDCG3) i rak z przerzutami (MC). Cztery z pochodnych kolchicyny były bardziej aktywne od związku wyjściowego w zakresie nanomolowych stężeń. Dodatkowo kilka otrzymanych pochodnych kolchicyny działało selektywnie na pierwotne komórki raka piersi w porównaniu do normalnego nabłonka piersi. Najbardziej obiecujące pochodne zostały następnie przetestowane na panelu NCI-60 (National Cancer Institute, USA) wobec aż 60 ludzkich nowotworowych linii komórkowych. Tak szeroko zakrojone badania przesiewowe pokazały, iż siedem spośród testowanych pochodnych kolchicyny miało silniejsze działanie cytotoksyczne od niemodyfikowanej kolchicyny m.in. przeciwko białaczce, niedrobnokomórkowemu nowotworowi płuc, a także nowotworom jelita grubego i prostaty. Dodatkowo kolchicynę i dwie najbardziej aktywne pochodne przebadano na aktywność ex vivo na uzyskanych od chorych pacjentów wycinkach przerzutowego nowotworu piersi (pobranych z wycinków pooperacyjnych). Uzyskane wyniki potwierdziły niezwykle wysoki potencjał przeciwnowotworowy nowych podwójnie i potrójnie zmodyfikowanych uretanów kolchicyny i tiokolchicyny.

Alicja Urbaniak, Fariba Jousheghany, Sergio Piña‐Oviedo, Youzhong Yuan, Urszula Majcher‐Uchańska, Greta Klejborowska, Anika Moorjani, Behjatolah Monzavi‐Karbassi, Adam Huczyński, Timothy C. Chambers, „Carbamate derivatives of colchicine show potent activity towards primary acute lymphoblastic leukemia and primary breast cancer cells – in vitro and ex vivo study”, J. Biochem. Mol. Toxicol., 2020;e22487. https://doi.org/10.1002/jbt.22487

Opublikowane w

Artykuł w Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters opisujący aktywność przeciwbakteryjną pochodnych salinomycyny

Antibacterial activity of singly and doubly modified salinomycin derivatives

Wraz z zespołem dr hab. Joanny Stefańskiej z Zakładu Mikrobiologii Farmaceutycznej WUM opublikowaliśmy nową pracę dotyczącą podwójnie modyfikowanych pochodnych salinomycyny. Są one aktywne wobec antybiotykoopornych szczepów gronkowców: Staphylococcus aureus and Staphylococcus epidermidis.

Michał Sulik, Karolina Stępień, Joanna Stefańska, Adam Huczyński, Michał Antoszczak, „Antibacterial activity of singly and doubly modified salinomycin derivatives”, Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 2020, 127062,

Opublikowane w

Stypendia w programie im. Bekkera przyznane!

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) po raz drugi ufundowała stypendia pokrywające koszty pobytu w renomowanych ośrodkach naukowych za granicą. Wśród 126 laureatów programu stypendialnego im. Bekkera znalazło się również kilku naukowców z naszego Wydziału, w tym Dr Michał Antoszczak – adiunkt w Zakładzie Chemii Medycznej.
W ramach stypendium Dr Michał Antoszczak odbędzie 12-miesięczny staż naukowy w zespole naukowym Prof. Raphaëla Rodrigueza w Instytucie Curie w Paryżu, w trakcie którego będzie miał możliwość prowadzenia innowacyjnych badań dotyczących syntezy nowych kandydatów na leki onkologiczne. Niewątpliwą zaletą stażu będzie również możliwość odbycia przez Pana Doktora szeregu szkoleń oraz własnoręcznego wykonania serii zaawansowanych badań biologicznych zsyntezowanych po raz pierwszy związków chemicznych, w tym tych na macierzystych komórkach nowotworowych.

Opublikowane w

In Silico Methods for Drug Design and Discovery – nowa publikacja z zespołem profesora Jacka Tuszynskiego

Lorenzo Pallante , Antonio Rocca , Greta Klejborowska, Adam Huczyński , Gianvito Grasso , Jack Adam Tuszynski and Marco Agostino Deriu, „In silico Investigations of the Mode of Action of Novel Colchicine Derivatives Targeting β-Tubulin Isotypes: A Search for a Selective and Specific βIII Tubulin Ligand” Front. Chem., 2020, 8, 108

(A) Ligands’ RMSD from their starting position (colchicine in black, C19 in red). (B) Probability density function of the buried surface between the ligands and the αT5 loop (colchicine in black, C19 in red), averaged between two replicas during the last 20 ns of simulation. (C) Chemical structures of colchicine (C1) and compound C19 (C2). (D) representative snapshot of the simulation, which shows that compound C19 (red) is closer to αT5 loop (yellow) than colchicine (green).

Opublikowane w

Nowa praca na temat modyfikacji kolchicyny

Greta Klejborowska, Alicja Urbaniak, Ewa Maj, Jordane Preto, Mahshad Moshari, Joanna Wietrzyk, Jack A. Tuszynski, Timothy C. Chambers, Adam Huczyński,
„Synthesis, biological evaluation and molecular docking studies of new amides of 4-chlorothiocolchicine as anticancer agents”, Bioorganic Chemistry, 2020, 97, 103664,

Synthesis, biological evaluation and molecular docking studies of new amides of 4-chlorothiocolchicine as anticancer agents
The comparison of selectivity index (SI) values of tested compounds. SI was calculated for each compound using the formula: SI = IC50 for normal cell line BALB/3T3 / IC50 for respective cancerous cells or cell line. A beneficial SI > 1.0 indicates a drug with efficacy against tumor cells greater than the toxicity against normal cells.

https://doi.org/10.1016/j.bioorg.2020.103664